Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in İpek Yolu'nun yeniden canlandırılması hedefiyle ortaya koyduğu "İpek Yolu Ekonomik Kuşağı" ve "21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu" projelerinin inşa çalışmalarının başlamasının ardından İpek Yolu güzergâhı üzerinde bulunan ülkeler arasındaki ticari işbirliği de yoğunlaştı. Türk sanayiciler ve iş adamları da kısaca "Bir Kuşak, Bir Yol" olarak anılan bu projelerin doğurduğu fırsatlardan yararlanmaya çalışıyor.
Çin'in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi'de yer alan Türkiye Ticaret Merkezi'ne gittiğinizde hem müşterilerden oluşan bir kalabalıkla karşılaşırsınız, hem de rengârenk giysiler, aksesuarlar ve gıda ürünleri bulursunuz.
Ticaret merkezinde satılan malların tamamına yakını Türkiye'de üretiliyor. Maimaiti Niyaz adlı Uygur esnafın sahip olduğu dükkânda Türkiye'den gelen çeşitli gıda ürünleri bulunuyor. Maimaiti Niyaz, sattıkları ürünler hakkında şunları söyledi:
(Ses 1)
"Biz, Türkiye'deki ETİ şirketinin Çin'deki acentesiyiz. Şu an işlerimiz iyi gidiyor. Büyük bir tarım ülkesi olan Türkiye'nin tarım sektörü de gelişmiş. Türkiye'deki gıda fiyatları Çin'deki gıda fiyatlarına benziyor. Gıda ürünlerinin rekabet gücü de yüksek."
Çin-Türkiye ikili ticareti artıyor
Türkiye'den gelen Metin Şahin ise Türkiye Ticaret Merkezi'nde dört yıldır Türk malı kıyafetler ve şapkalar satıyor. Şahin, Çin ekonomisinin son yıllarda sürekli gelişmesiyle birlikte Çin halkının yaşam seviyesinin de yükseldiğini söyledi. Şahin, dolayısıyla Çinli tüketicilerin Türkiye'den gelen kaliteli ve markalı ürünlere ilgisinin yoğunlaştığını belirtti.
(Ses 2 )
"Çinli tüketiciler, ürün kalitesine büyük önem veriyorlar. Dükkânımda kalitesiz bir ürün yok, o yüzden benden çok ürün satın alıyorlar."
Son yıllarda Çin ile Türkiye arasındaki ekonomi ve kültür gibi farklı alanlardaki işbirliği derinleşmeyi sürdürüyor. Çin Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Çin-Türkiye ikili ticaret hacmi art arda üç yıl 20 milyar dolara ulaştı. 2014 yılında Çin-Türkiye ikili ticaret hacmi 23 milyar doları bularak rekor kırdı. Çin, Almanya'nın ardından Türkiye'nin ikinci ticaret ortağı konumuna yükseldi. Bu nedenle Türkiye-Uygur Sanayici ve İş Adamları Derneği Başkanı Sabir Boğda tarafından kurulan Türkiye Ticaret Merkezi de hızla ünlü bir alışveriş merkezi hâline geldi.
Urumçi'deki Türkiye Ticaret Merkezi'nin başarıları Türk hükümetinin de ilgisini çekti. Başta dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan olmak üzere Türk liderler ticaret merkezini ziyaret etti.
"'Bir Kuşak Bir Yol', ticareti geliştirecek"
Sabir Boğda, Türk yatırımcıların genel olarak Avrupa ve Ortadoğu'yu hedef noktası olarak seçtiğini, dolayısıyla başlangıçta Xinjiang'a yatırım yapma konusuna olumsuz yaklaştığını anlattı. Fakat şimdi, Türkiye Ticaret Merkezi'nin kapasitesi 8 bin metrekareye ulaşırken, kiracı sayısı da 110'u aştı. Tüm bunların Xinjiang'a yatırımın doğru bir seçenek olduğunu ispat ettiğini belirten Sabir Boğda, şunları söyledi:
(3.Ses)
"Ticaret merkezinde uygun fiyatlı Türk malları satılıyor. Yıllık satış hacmi 35 milyon dolara ulaştı. Her sene yaklaşık 4 milyon Çinli ve yabancı turist buraya geliyor. Ticaret merkezinde hem hediyelik eşya hem de gıda ürünleri bulunabiliyor.
Türkiye-Uygur Sanayici ve İş Adamları Derneği Başkanı Sabir Boğda, Çin ile Türkiye arasındaki ikili ticaretin "Bir Kuşak, Bir Yol" projesinden yararlandığı kanısında.
2015 yılının ilk çeyreğinde Çin ile "Bir Kuşak, Bir Yol" projesi kapsamındaki ülkeler arasındaki ikili ticaret hacmi, Çin'in dış ticaret hacminin yüzde 26'sını oluşturarak 236 milyar doları buldu.
Sabir Boğda, "Bir Kuşak, Bir Yol" projesinin Çin ile Türkiye arasındaki ticari ilişkileri önemli ölçüde pekiştireceğini dile getirdi. Sabir Boğda, bu nedenle Hotan ve Kaşgar'da Türk ürünleri satılan ticaret merkezleri açmayı planladıklarını söyledi.
