"Dağların atası"
Çin ile Tacikistan ve Afganistan sınırında yer alan Pamir Yaylası, Asya'daki başlıca sıradağlar Himalaya, Karakurum, Kunlun, Tianshan ve Hindukuş Dağları'nı bir arada toplayan "Asya'nın Damı" ve "Dağların Atası" olarak adlandırılıyor.
Çeşitli sıradağlar ile aralarındaki geniş vadi ve havzalardan oluşan Pamir Yaylası, topografik yapısı itibariyle doğu ve batı olmak üzere iki bölüme ayrılıyor. Kuzeybatı-güneydoğu yönündeki iki sıradağ ile bir nehir havzasından oluşan doğu kesiminin rakımı 5000 ile 6000 metre arasında değişirken, bu kesimde yer alan bölgelerin yükseklik farkı 1000 ile 1500 metre arasında değişir. Kuzeydoğu-güneybatı yönündeki sıradağlar ile vadilerden oluşan batı kesimindeki yükseklik farkı ise oldukça büyüktür ve yüksek dağ tepeleri ile derin vadiler, bu kesimin en büyük özellikleridir.
Yayla ikliminin hakim olduğu Pamir Yaylası, en fazla dağ buzulu bulunan bölgedir. Yaklaşık bin buzulu barındıran Pamir Yaylası'nın doğal manzaraları, rakıma göre değişir. Yayla, değişik iklimleri ve manzaralarıyla zengin turizm kaynaklara sahiptir.
Pamir'de yer alan ve rakımı 7 bin 546 metre olan Mustag Doruğu, "Karlı Dağların Atası" olarak adlandırılıyor. Dağ eteğindeki ilginç kayalıklar ile rengarenk çiçek ve otlar arasında çok sayıda pınar, kaplıca, göl ve otlağın yanı sıra binlerce yıl öncesine ait kültürel kalıntılar bulunuyor.
Pamir Yaylası'nın merkezinde yer alan Taşkurgan'da yaşayan insanların yüzde 90'ından fazlası Tacik'tir. Taciklerin özgün örf ve adetleri, karlı dağlarla ilgili ilginç efsane ve rivayetler ile geniş bozkırlar, Taşkurgan'ın en büyük zenginlikleridir. Taşkurgan Nehri vadisinde ise tarım üretimi yapılıyor. Yöre için turistik sezon, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarıdır.
Tarihi İpek Yolu'nun Orta ve Güney Asya'ya giden güzergahının bir boğazı olan Pamir Yaylası'nda çeşitli dönemlerde kurulan çok sayıda antik kervansaray bulunmaktadır. Eskiden develerle sağlanan ulaşım, günümüzde yeni yapılan karayollarıyla çok daha kolay hale geldi. Örneğin Kaşgar'dan Taşkurgan'a eskiden günlerce süren yolculuk, artık bir güne inmiş durumda.
