Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi, birçok özgün niteliğinin yanında, "meyve diyarı" olarak da bilinir. Özellikle Turfan bölgesi, üzümüyle meşhurdur.
Turfan'da üzüm yetiştiriciliğiyle geçinen Ömer Can adlı vatandaşın yüzü, 2012 yılında bölgedeki üzüm hasılatı fazla olmasına rağmen gülmedi...
"2012 yılında üzüm satışı, önceki yıllara kıyasla düştü. Geçen yıl üzüm rekoltesi gerçekten çok fazla oldu. Ancak yabancı ülkelerin üzüm rekolteleri de yüksek olduğu ve onların fiyatları düşük olduğu için fazla satış yapamadık."
Üzümün rekabet gücü niçin düşük?
Güneşli, kuru ve az yağışlı bir iklime sahip Xinjiang'da gece ve gündüz sıcaklıkları arasında büyük fark bulunuyor. Dolayısıyla Xinjiang, diğer üzüm yetiştirilen bölgelere göre, iklim açısından birçok avantaja sahip.
Özellikle, Turfan'daki üzüm çok kaliteli olduğu için, bölgede yetiştirilip işlenen kuru üzümün yüzde 95'i, ülkenin başka kesimlerine veya dış ülkelere satılıyor. Üzüm satışı, köylülerin gelirlerini doğrudan etkiliyor. Bu noktada, akıllara "Peki, kaliteli üzümün uluslararası piyasadaki rekabet gücü niçin zayıf?" sorusu geliyor. Bu soruya yanıt bulmak için, mikrofonumuzu Xinjiang'daki Yenci Hui Özerk İlçesi Kaymakamı ve Çin Ulusal Halk Meclisi Merkez Komitesi Temsilcisi Xi Wenhai'ye uzattık.
Son yıllarda, tarım ürünleri rekoltesindeki artışa rağmen, köylülerin para kazanamıyor olmasının nedenlerini araştırdığını, bu durumu yakından takip ettiğini belirten Xi, şunları söyledi:
"Çin Ulusal Halk Meclisi toplantısında tarımsal ürünlerin yeniden işlenmesiyle ilgili bir öneri sunacağım. Hükümetin, bu alanda bize yönelik özel bir politika uygulamasını istiyoruz. Hükümetin, tarım ürünlerinin nakliyatı konusunda avantaj sağlayıcı tedbirler alması gerekiyor. Özellikle, Xinjiang gibi merkeze uzak bölgelere ayrıcalık tanınmalı."
Hükümetten yardım beklentisi
Xinjiang'da yetiştirilen meyvelerin büyük kısmı ham madde olarak ihraç ediliyor. Bölge, meyvelerin yeniden işlenmesinde teknolojik açıdan geride kaldığı ve nakliyat maliyeti de yüksek olduğu için Xinjiang'da yetişen meyveler uluslararası piyasada iyi fiyatlara satılamıyor.
ÇUHM Daimi Komitesi Temsilcisi ve Xinjiang Tarım Üniversitesi'nden Profesör Dong Xinguang, bu konuda şunları söyledi:
"Şimdi, böyle bir sorun var: Yani, nakil mesafesi uzun ve nakliyat maliyeti çok yüksek. Bu yüzden köylülerin üzerindeki yük ağır. Nakliyat konusunda, başlangıçta hükümetin bize yardım sağlaması gerekiyor."
2020 için ihracat hedefi
Xinjiang'da mevye yetiştirilen toplam alan, 12 bin kilometrekare genişliğe ulaştı. 2012 yılında, bu alanda 6 milyon 500 bin tonluk meyve yetiştirildi. Meyve sektörü, Xinjiang'daki kırsal bölgelerin ekonomik büyümesi ve köylülerin gelir elde etmesi için başta gelen sektörlerden oldu.
Xinjiang yönetimi, köylülerin satış kanallarını genişletmesine yardım için Beijing, Shanghai, Guangzhou ve Wuhan gibi büyük kentlerde satış platformları oluşturdu. Yönetim, aynı zamanda bölgenin tarım ürünlerini 2020 yılına kadar, Orta, Batı ve Güneydoğu Asya ile Avrupa ve ABD dâhil olmak üzere birçok bölge ve ülkeye ihraç etme hedefini ortaya koydu.
ÇUHM Merkez Komitesi Temsilcisi ve Çin Komünist Partisi Turfan Komitesi Sekreteri Liu Xinqiang, uluslararası piyasa için satış kanalları genişletilirken, tarımsal ürünlerin işlenmesini teşvik ederek, meyvelerin kalitesini ve katma değerini yükselteceklerini dile getirdi. Liu, bu konuda şunları söyledi:
"Yeniden işleyerek, Turfan üzümlerini kalitelerine göre sınıflayacağız. Böylece, en kaliteli üzümümüz en iyi piyasalara girebilecek. Bundan da en yüksek kârı elde edeceğiz. Köylülerimiz de daha yüksek gelir sağlayacak."
