Xinjiang'ın doğusunda yer alan Turfan Havzası, Çin'de rakımı en düşük havza durumundadır. Havzanın göbeğinde yer alan Aydin Gölü ise, Çin'in kara kısmının en alçak yeri, dünyanın ise en alçak ikinci noktası olma özelliğini taşıyor.
Kuzeyinde Boğda Dağı, batısında Karauçan Dağı, güneyinde Curotag Dağı, güneydoğusunda ise Kumtag Dağı bulunan Turfan Havzası'nın genişliği 50 bin 147 kilometrekaredir. Bunun 4 bin 50 kilometrekarelik kısmı deniz seviyesinin altında bulunuyor.
Uygurca'da "Ay" anlamına gelen Aydin Gölü, tarihte aydınlar tarafından Curo Havuzu olarak adlandırılmıştı. Ancak yörede yaşayan Uygurlar, göle "Mehtap Gölü" anlamına gelen "Aydin Kölü" ismini verdi. Çünkü göl yatağının önemli bir bölümü kurudur ve üzeri gümüş gibi parlayan tuz tabakasıyla kaplıdır.
Turfan Havzası'nın tabanı olan Aydin Gölü'nun doğu ile batı yakaları arasındaki mesafe yaklaşık 40 kilometredir, güneyi ile kuzeyi arasındaki mesafe ise yaklaşık 8 kilometredir. Toplam 152 kilometrekare genişliğindeki Aydin Gölü'nün yüzeyi, deniz seviyesinin 154.43 metre altındadır.
Bir kıta içi tuzlu su gölü olan Aydin Gölü, Himalaya Dağları'nın oluşum sürecinin bir ürünü olarak bundan 249 milyon yıl önce ortaya çıktı. Suyunda yaklaşık 300 milyon ton tuz bulunan Aydin Gölü, benzeri az görülen bir doğal kimyasal hammadde deposu gibidir. Buradaki tuz miktarı, Çinlilerin bir yıllık ihtiyacını karşılayabilecek bolluktadır. Bunun yanı sıra göl yataklarında zengin kömür ve petrol da bulundu.
Çevresindeki yüksek dağlarda bulunan yüzlerce buzuldan eriyen suların oluşturduğu Aydin Gölü, tarihte yaklaşık 50 bin kilometrekare genişliğindeki bir kıta içi deniziydi. Bugün ise gölün yalnızca güneybatı kesiminde su bulunuyor. Artık balık ve kuşların görülmediği göl etrafından ara sıra yabani tavşan ve farelere rastlanıyor.
Özgün coğrafi koşuluna sahip ıssız Aydin Gölü, yerli ve yabancı fotoğrafçıların, kaşiflerin ve maceracı turistlerin gözdesidir.
Yorumunuzu Gönderin
