Çin sinema üstadı Xie Jin anıldı

     Çin'in ünlü sinema yönetmeni, 85 yaşındaki Xie Jin, kısa süre önce uykusunda yaşama veda etti. Xie Jin için 26 Ekim günü Shanghai'da bir anma faaliyeti düzenlendi. Bunun yanısıra, Çin'in çeşitli çevreleri değişik yöntemlerle Xie Jin'i andılar.

     1923 yılında dünyaya gelen Xie Jin, 1948 yılında yönetmenlik yapmaya başladı. 1957 yılında yönettiği "5 Numaralı Bayan Basketbolcu", Xie Jin'e ün kazandırdı. Bu konulu film, genç bayan basketbolcuların kendilerini geliştirme ruhunu yansıttığı için halk tarafından çok beğenildi ve birkaç kere uluslararası ödül kazandı. Böylece Xie Jin dönemin en seçkin yönetmeni oldu. "5 Numaralı Bayan Basketbolcu", bugün bile Çin'in en klasik spor filmlerinden biri olarak görülüyor.

     Xie Jin, bundan sonraki 50 yıllık yönetmenlik hayatında, sıkı disiplini ve üstün sinema yönetmenliğiyle Çin'deki değişiklikleri tasvir etti. 50 yılda yönettiği "Sahnedeki Kız Kardeşler", "Beşik", "At Güden Adam", "Furong Kasabası" ve "Afyon Savaşı" da dahil olmak üzere 20 film, Çin'in sinema tarihinde önemli birer yer tuttu. 1980'ler ve 1990'larda Fransa, ABD ve Hindistan'da Xie Jin Film Gösterileri düzenlendi. Yabancı sinema yorumcuları, Xie Jin'i "çağdaş uluslararası sinema çevresindeki en ünlü Çinli" olarak nitelendirdi. Çinli sinema yorumcuları ise, Xie Jin'in filmlerinin derin bir öz ve keskin bir karakter içerdiğini savunuyor.

     Çin Sinema Malzemeleri Müzesi'nde çalışan Rao Shuguang, Xie Jin'i şöyle değerlendiriyor. 

     "Xie Jin'in Çin sinema tarihinde özel ve önemli bir yeri var. Xie Jin, Çin sinema alanında bir mucize yaratarak, bir sanat üstadı oldu. Xie Jin, Çin'de yıllardır yaşananları ve Çin tarihini kaydetti. Xie Jin'in yönettiği filmler, çok geniş izleyici kitlesine sahiptir. Filmleri, izleyicilerin duygularını tatmin etmeye özen gösteriyor, aynı zamanda seçtiği konular da izleyicilerin merak ettiği konular. Xie Jin'in filmleri, Çin sinemasının gelişme tarihinde önemli bir yeri var. "

     Xie Jin, gerçekçi tavırla ve ince karakter yansıtma yöntemiyle, filmlerine çağın en derin izini kattı. Özellikle "At Güden Adam", "Tianyunshan Dağındaki Hikaye" ve "Furong Kasabası" adlı 3 film, siyasi kargaşanın yaşandığı yıllardaki güzel aşkı ve insan karakterindeki iyi kalpliliği yansıttığı için çok beğenildi. Bu özellikler, Xie Jin'in filmlerinin farklı yaş gruplarından izleyicilerin beğenisini kazanmasının esas nedenidir. Xie Jin, hayattayken bununla ilgili olarak şöyle konuşmuştu.

     "Sanat ve insan hayatı tamamen birbiriyle bağlıdır. Bir filmi çekerken genellikle önceden senaryoda beni duygulandırabilen sahneler olup olmadığını araştırım. İzlerken beni duygulandırabilen sahne, izleyicileri de duygulandırabilir. Halkın beğenisi altın kupa veya gümüş kupa almaktan daha önemlidir. Bir yapıtın güzel olması veya olmamasını, bir sinema yorumcusu değil, zaman, halk ve izleyiciler belirler."

      Xie Jin, çok sayıda genç yönetmenin yanı sıra, bir grup seçkin sinema oyuncusunu da keşfedip yetiştirdi. "At Güden Adam"da rol alan Zhu Shimao, "Furong Kasabası"nda oynayan Liu Xiaoqing ve Jiang Wen başta olmak üzere birçok sinema oyuncusu yurtiçinde ve yurtdışında ünlü sinemacılar oldu.

     Xie Jin, beyaz perdenin dışında sıradan, ancak çok sevilen bir hoca ve bir arkadaştı. Bir sürü cebi olan fotoğrafçı yeleği giymeyi seviyordu, konuşurken sık sık gülerdi.

      Çin'deki diğer ünlü yönetmen Zhai Junjie, Xie Jin'i yıllardır tanıyor. Xie Jin'in aramızdan ayrılması nedeniyle Zhai Junjie, birkaç gün uyku uyuyamadı. Zhai Junjie, Xie Jin'le birlikte geçirdiği anları unutamıyor. 

      "Xie Jin'i onyıllardır tanıyorum. Ateş gibi sıcak duygusu, sahte değil, yürektendi, hayatı sıcak duygularla kucaklayan, halkı kucaklayan içten duyguları vardı. Büyük yudumla içki içer, ancak zengin bir sofra istemez, bir avuç yer fıstığı, bir avuç bakla ve bir yumurta, onun için yeterdi, hatta arkadaşının elinden bardağı alıp içkisini içerdi."

     Xie Jin 77 yaşındayken "9 Numaralı Bayan Futbolcu" filmini çekti; bu film de Xie Jin'in son konulu filmi oldu. Bundan sonraki 8 yılda Xie Jin, uygun sernaryo aramak için her gün okumayı sürdürdü. Bu yıl Sichuan'da deprem meydana gelmesinden sonra Xie Jin, "Çin, Ağaç Gibi Ayakta Dikiyor" adlı 3 dakikalık kısa bir film çekti. Bu, Xie Jin'in son yapıtı oldu.

      Xie Jin'in vefatıyla ilgili haber, sinemaseverleri çok üzdü. İnternet kullanıcıları internette mesaj bırakarak Xie Jin'i andılar. Mesajlar arasında "Filmleriyle çağları kaydetti" ve "Yapıtları güçlü gerçekçilik gücü içeriyor" gibi değerlendirmeler bulunuyor.

     Xie Jin'in yaşadığı Shanghai şehrinde "Xie Jin Filmleri Gösterisi" düzenlenerek, 20 sinema evinde Xie Jin'in yönettiği filmler gösterildi. Beijing'deki bir izleyicinin, Xie Jin'e ilişkin değerlendirmesi şöyle olmdu:.   

      "Xie Jin'in 20 yıl önce yönettiği "At Güden Adam"ı bugün izlediğimde bile yine şoke oldum, bu filmde çok muhteşem sahneler var. O can sıkıcı çağda insan yüreğini vuran duygulandırıcı bir aşk ortaya çıktı, bu romantik aşk, izleyicilerin yüreklerinde yankı uyandırdı. Bu film, Xie Jin'in güçlü sosyal sorumluluk duygusunu yansıttı. Xie Jin, bir sanatçı, yüce bir halk sanatçısıdır."