Tibet'in Dünü ve Bugünü sergisi

    Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nin tarihini ve gelişme sürecini kapsamlı biçimde anlatan "Tibet'in Dünü ve Bugünü" konulu sergi, bugünlerde Beijing'de ziyaretçileri kabul ediyor. Arşiv, tarihi eser, resim ve grafiklerle, Tibet'te 1959'dan önce din ve siyasetin birleştiği feodal kölelik yönetiminin karanlığı ve geri kalmışlığı ile bugün kaydedilen büyük ilerlemeler arasındaki farkı ortaya koyan sergi, yoğun ilgi uyandırdı.

    Serginin Tibet'in tarihini anlatan bölümünde, eski rejimde köleleri cezalandırmak için kullanılan işkence aletleri ve resimleri, o dönemde kölelere uygulanan göz çıkartma ile kulak, el ve ayak kesme gibi korkunç cezaları gözler önünde seriyor. Zhou Changfeng adlı bir yaşlı ziyaretçi, sergiyle ilgili izlenimlerini şöyle aktardı:

   "Eski Tibet toplumunun geri kalmışlığı, rejimden kaynaklanmıştı. O zaman köleler, kalabilecekleri ev olmadığı için tuvaletlerde ve açık havada yaşardı. Sahipleri yemek vermezse, aç kalmak zorundaydılar. Bunları 1965 yılında eski bir köleden duymuştum. Bunları anlatırken ağlıyordu."

    Sergi, eski Tibet toplumundaki kölelerin, ölesiye çalıştırılmakla kalmayıp ömür boyu ödeyemedikleri borçların da altında ezildiklerini, ölümünden sonra ise borçlarının aynı köyde yaşayan başka kölelerce ödenmek zorunda olduğunu gösteriyor. 50 yıl önceki Tibet toplumunun Orta Çağ'daki Avrupa'yla aynı olduğunu, buna rağmen Dalay Lama'nın çağımızın akımına uymayan bu karanlık yönetime geri dönmek istediğini kaydeden Yang Qizhi adlı izleyici, şunları söyledi:

    "Dalay Lama, eski rejime dönmek istiyor. Bana göre, din dindir, siyaset ise siyasettir. Bir dini liderin siyasete karışmasını doğru bulmuyorum. Dalay Lama ise, yalnızca bir dini lider değil, bir siyaset adamı olmaya da soyundu."

    Sergide Tibet'in tarihinin yanı sıra, 1959'da yapılan demokratik reformdan sonra, özellikle reform ve dışa açılma politikasının uygulanmasından bu yana merkezi hükümetin desteği altında Tibet ekonomisinde ve toplumunda sağlanan büyük başarılar da sergileniyor. Sergiyi gezen Yi Bo adlı vatandaş, Qinghai-Tibet Demiryolu ve Lasa Tren İstasyonu'nun inşaatına katılmış bir demiryolu çalışanı. Tibet'te son yıllarda yaşanan büyük değişimleri kendi gözleriyle gördüğünü belirten Yi Bo, şöyle konuştu:

    "Qinghai-Tibet Demiryolu'nu ve Lasa Tren İstasyonu'nu biz inşa ettik. En yeni bilim ve teknolojiyi içeren bu demiryolunda seyahat etmek, çok rahat. Bu demiryolunun açılmasıyla Tibet'teki turizm sektörü hızla gelişti, bölgedeki oteller tümüyle doldu, lokantacılık ve ekincilikte de atılım gerçekleştirildi."

    Yapılan istatistiklere göre, Tibet'in gayri safi bölge içi hasılası, 2001 yılından bu yana üst üste yüzde 12'nin üzerinde artarak 1959 yılıyla oranlandığında 59 kat arttı. Bölgede yaşayan köylü ve çobanların kişi başına düşen net gelirinde de üst üste beş yıl iki haneli artış kaydedildi.

    Sergide, tarih boyunca Çin merkezi hükümetinin Tibet üzerindeki yönetimini gösteren çok sayıda tarihi eser ve kayıt da yer alıyor. Bunların Tibet'in eskiden beri Çin topraklarının bir parçası olduğunu gösterdiğini belirten Liu Shigui adlı ziyaretçi, şunları kaydetti:

    "13. yüzyıldaki Yuan Hanedanı'ndan 1912'de sona eren Qing Hanedanı'na kadar geçen döneme ait bu belge ve eşyalar, Tibet'in Çin topraklarının bir parçası olduğunu gösterdi. Örneğin bugün halen kullanılan Dalay Lama unvanı, 1653 yılında, o dönemde hükümdarlık yapan Qing Hanedanına mensup İmparator Shunzhi tarafından verilmiştir."

    Sergiyi Budizm'in Tibet mezhebinin liderlerinden 11. Pançen Erdeni Qoigyi Gyibo, Tibet'in refahı ve gelişmesinin merkezi hükümetin ve bütün ülke halkının yakın ilgi ve desteği ile Tibet'te yaşayan bütün etnik gruplardan vatandaşların çabalarının sonucu olduğuna dikkat çekerek, şunları ifade etti:

    "Vatanın refahı ve bütün etnik gruplara mensup vatandaşların birlik, beraberlik ve mutluluğu için her zaman dua ediyorum, Beijing Olimpiyat Oyunları'nın başarısını da içtenlikle arzuluyorum. Çin Komünist Partisi'nin liderliği altında, Tibet'in daha da müreffeh ve güçlü hâle geleceğine, Tibet halkının yaşamının da çok daha mutlu ve güzel olacağına kesinlikle inanıyorum."