Xinjiang'ın yaz mevsimi, bozkırın "altın mevsimi" olarak nitelendirilir. Çünkü bu mevsim, bozkırlarda hayvancılıkla geçinen farklı etnik gruplara mensup insanlar için bereketin simgesidir. Bozkırlardaki bütün çadırlar yazın çeşit çeşit süt mamulleriyle dolup taşar. Tianshan Dağları'nın iki yakasındaki hayvancılık bölgelerine gittiğinizde, Kazak, Moğol, Kırgız ve Tacik, hangi etnik gruba mensup olursa olsun bir aileye misafir olduğunuzda, ev sahibiniz kesinlikle zengin süt ürünü çeşitleriyle size ikramda bulunur ve bereketin sevincini sizinle paylaşır.
Xinjiang'daki hayvancılık bölgelerinde inek veya koyun sütünden kaymak, peynir, yoğurt ve kımız dahil sekiz, dokuz süt ürünü yapılır. Bütün süt ürünleri, ev yapımıdır. Süt, büyük kazanlarda kaynatılır, üzerinde oluşan yağ, kaymak olur. Kaymak azıcık mayalanıp içine su ve tuz katıldıktan sonra tereyağı elde edilir. Yaklaşık olarak 100 litre inek sütünden yalnızca dört beş kilo tereyağı elde edilir. Yağı alınmış süt, ayran için malzeme olur. Hem açlığı ve yaz sıcaklığını giderebilen, hem de sindirimi kolaylaştıran ayran, bozkırlarda çok sevilen bir içecektir.
Yağı alınmadan mayalanan süt ise, yöre insanları tarafından "Kedek" olarak adlandırılan yoğurt olur. Artan "kedek", suyu alındıktan sonra elle veya kalıpla çeşitli biçim verildikten sonra kurutulunca, kaşar peyniri olur.
Suyu alınan yoğurda biraz taze süt eklendikten sonra bez ya da tahtayla bastırılır, bıçakla parçalara bölünür, böylece taze peynir üretilmiş olur.
Bir de Xinjianglı çobanların "İlimçik" olarak adlandırdıkları peynir türü var. Bu peynir çeşidinin yapılışı biraz daha fazla işlem gerektirir. Önce taze süt mayalanır, daha sonra büyük kazanlarda kısık ateşte kuruyuncaya kadar kaynatılır.
Xinjianglı çobanlar, at veya deve sütünden kımız da yaparlar. Mayalı sütten yapılan kımız, besin değeri yüksek bir içecek olduğu gibi, verem ve mide hastalıklarının tedavisinde de kullanılır.
Süt mamulleri üretmekte usta olan Xinjianglı çobanlar, bu mamullerin saklanmasını da çok iyi bilirler. Bu nedenle, bozkırlarda hangi mevsimde olursa olsun, her zaman süt ürünü yenir. Süt ürünleri, ayrıca çobanların misafirlere sundukları değerli bir hediyedir.
Yorumunuzu Gönderin
