Fenerlerin memleketi---Gaocheng

    Çinlilerin en önemli geleneksel bayramı olan Bahar Bayramı, kısa süre önce Fener Bayramı'nın kutlanmasıyla sona erdi. İsminden de anlaşılacağı gibi Fener Bayramı'nda rengârenk fenerler asılır. Çin'in kuzeyindeki Hebei Eyaleti'ne bağlı Gaocheng şehri ise, fener yapımcılığıyla ün salmış bir kenttir.

    "Fenerlerin memleketi" olarak bilinen Gaocheng'deki fener yapım zanaatının geçmişi, bundan 2 bin yılı aşkın süre önce hüküm sürmüş Han Hanedanı dönemine dayanır.

    Gaocheng'de yapılan fenerler, "Saray fenerleri" olarak da adlandırılıyor. Gaocheng Saray Fenerleri Üretim Merkezi yetkililerinden Shi Youquan, bu konuda şu bilgileri verdi: 

    "Qing Hanedanı döneminin imparatorlarından Qian Long, ülkenin güney kesimine yaptığı gezi sırasında Gaocheng'e uğramış. İmparatorun gelişi, Fener Bayramı'na rastlamış ve şehrin her köşesi kırmızı fenerlerle süslenmiş. Kırmızı fenerleri çok seven İmparator Qian Long, buradan birkaç fener götürüp sarayına astırmış. Bundan sonra Gaocheng'in fenerleri, saray fenerleri olarak anılmaya başlamış."

    İmparatorluk sarayına seçilmesiyle Gaocheng fenerleri, ülke çapında büyük ün salmış. O tarihten bu yana geçen 200 yılı aşkın süre içinde Gaocheng'deki fener yapımcılığı, birkaç nesil zanaatkârın çabaları sonucunda giderek gelişti. Yöreye özgü özellikler taşıyan fenerler, yalnızca Çin genelinde değil, dünyada da rağbet görüyor.

    Şehre bağlı Tuntou köyü, Gaocheng'deki en büyük fener yapımı merkezidir. Saray fenerleri bugün en büyük gelir kaynakları haline geldiği için, köy sakinleri "ellerimizde fenerler tutarak refah yolunda hızla ilerliyoruz" diyor.

    Tuntou Köyü'nün muhtarı Su Zhenguo, köydeki fener yapımcılığı hakkında şunları söyledi:

    "Köyümüzdeki 1400 aileden hemen hemen yarısı, yani yaklaşık 700 ailenin fener atölyesi var. Bunların yaklaşık 30'u da oldukça büyük fabrikalardır. Yılda en az 20 milyon çift fener üretiyoruz. Bundan elde edilen gelir 100 milyon yuanı geçiyor. Kişi başına göre hesaplarsak, köy sakinlerinin her birine 2000 yuan düşüyor. Fenerlerimiz, yalnızca ülkede değil, Güneydoğu Asya ve Orta Doğu ülkelerinde de satılıyor."

    Gaocheng'e gelen bir turist, kendi elleriyle fener yapma imkânına da sahip... Çelik tellerden büyük fenerlerin yapılması, oldukça güç. Ancak isterseniz, bambu çubuklar ve kağıtla küçük bir fener yapmayı deneyebilirsiniz. Üzerine kendi ellerinizle özgün motifler çizdiğiniz bu fener, sizin için unutulmaz bir hatıra olacaktır.

    Aslında fener yapımı, oldukça kolaydır. Önce dört tane bambu çubuğu mangal ateşiyle ısıtarak kare biçiminde bir çerçeve oluşturursunuz. Bunun üzerini kağıtla örtersiniz. Kağıt, çok ince olması nedeniyle ışığı geçirir. Kağıt üzerine Çinlilerin geleneksel fırçasıyla istediğiniz motifleri çizebilirsiniz. Bunun ardından fenerin içine küçük bir mum koyarak sabitleştirirsiniz. Böylece basit bir fenerin yapımı tamamlanmış olur.

    Tabii büyük saray fenerlerinin yapımı, bundan kat kat zordur ve büyük ustalık gerektirir. Köydeki ustaların anlattıklarına göre böyle büyük bir fenerin yapım sürecinde 56 işlem bulunuyor, üstelik bunların hepsi elle yapılıyor.

    Gaocheng Belediyesi, geleneksel saray fenerlerinin üretim sektörüne büyük destek veriyor. Örneğin fenerlerde yenilik yaratmayı amaçlayan araştırma-geliştirme çalışmalarına maddi destek sağlanıyor, bu sektörde faaliyet gösteren atölye ve işletmelere vergi indirimi veya muafiyeti uygulanıyor. Belediyenin katkısıyla kurulan Gaocheng Saray Fenerleri Üretim Merkezi ile Saray Fenerleri Derneği, aile atölyelerinin fener yapımında yenilik yaratma çalışmalarına rehberlik ediyor. Ayrıca ülkenin diğer bölgelerinden de fener yapım ustaları davet ediliyor. Belediyenin bu destekleri sonucunda Gaocheng'deki fener atölyeleri, son yıllarda bir dizi yeni fener geliştirdi. Bugün şehirde ceviz kadar küçük fenerlerden ev kadar büyük fenerlere kadar yaklaşık 200 çeşit fener yapılıyor. Bunların en iyi temsilcisi, Çinlilerin geleneksel el sanatlarından kağıt kesmeye dayalı fenerlerdir. 2006'da üç patent alan bu fener çeşidi, bugün Gaocheng fenerlerinin bir markası haline geldi.

    Taleplerdeki yoğun artış nedeniyle Gaocheng'deki fener atölyeleri, yarı makineleşme yoluna da yönelmeye başlayarak, bir dizi özel makine geliştirdi.

    Gaocheng fenerleri, bugün Beijing Olimpiyat Oyunları Organizasyon Komitesi tarafından tavsiye edilen turistik eşyalar arasında da yer alıyor.

    Gaocheng fenerlerinin tanıtımına son vermeden önce, şehir hakkında da kısaca bilgi verelim.

    Oldukça elverişli doğal koşullara sahip Gaocheng, bol miktarda buğday, mısır, yer fıstığı, armut ve sebze üretimiyle "Hebei Eyaleti'nin tahıl ambarı" olarak da biliniyor. Şehri ziyaret etmek için en güzel günler, Fener Bayramı dönemidir. O dönemde şehrin her köşesi, fenerlerle süslenir. Ayrıca parklarda fenerle ilgili değişik eğlenceler de düzenlenir.