Xinjiang'ın geleneksel mimarisini yaşatan Wang Xiaodong

    Xinjiang'ın merkezi Urumçi'de yer alan Xinjiang Uluslararası Büyük Pazarı, güzel mimarisiyle her zaman yoğun ilgi görüyor. Bu güzel yapının mimarı, tanınmış Xinjianglı mimar ve Xinjiang Mimarlık Enstitüsü Fahri Başkanı Wang Xiaodong'dur.

    68 yaşındaki Wang Xiaodong, Çin'de mimarlık alanındaki en yüksek ödül olan Liang Sicheng Mimarlık Ödülü'nün de sahibi; Wang, aynı zamanda Çin Mühendislik Akademisi'nin dördüncü Xinjianglı üyesi.

    Wang Xiaodong, 1963 yılında Xi'an Mimarlık Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Xinjiang Mimarlık Enstitüsü'ne girerek mimarlık yaşamına başladı. Xinjiang'daki uçsuz bucaksız Gobi Çölü, karlı dağlar, ormanlar ve bozkırların kendisine sayısız ilham verdiğini belirten Wang Xiaodong, şunları anlattı:

    "Bir mimar, sanatçı ruhuna sahip olmalı. Resim yapmaya küçük yaşlarda başladım. Xinjiang, benim için son derece güzel ve gizemli yerdi, resimlerimde sık sık Xinjiang'ı çizerdim. Buraya geldikten sonra Xinjiang'ı candan sevdim ve ömür boyu burada kalmaya karar verdim."

    Xinjiang'a geldikten sonra Wang Xiaodong, boş zamanlarının tamamına yakınını sokaklarda dolaşarak resim yapmakla geçirirdi. Xinjiang'ın geleneksel yapılar, onu derinden etkiledi.

    1973'te bina tasarım çalışmalarına başlayan Wang Xiaodong'a 1979'da Turfan Konuk Evi projesini hazırlama görevi verildi. Wang, o projeden söz ederken şunları söyledi:

    "Turfan'da o zaman yabancıların kalabileceği otel yoktu. Turfan Konuk Evi, yabancılara yönelik olacaktı. Uzun uzun düşündükten sonra Konuk Evi'ni üzüm bağlarının içinde mağaralardan oluşan bir otel şeklinde tasarladım. Böyle bir tasarımın Turfan'ın kültürel özelliklerini öne çıkarabileceğini düşündüm. Bu tasarım, çok olumlu karşılandı. Konuk Evi, halen hizmet veriyor."

    Wang Xiaodong, Turfan Konuk Evi'nden sonra bir dizi başarılı tasarım gerçekleştirdi. Kuça şehrindeki Qiuci Oteli, Kuitun'daki Parlayan İnci Oteli ve Beijing'deki Çin Etnik Parkı'nın Xinjiang bölümü, bunlardan bazıları. Bunların ortak özelliğini, Xinjiang'ın geleneksel mimari özelliklerini taşımasıdır.

    1999'da Xinjiang Mimarlık Enstitüsü Başkanlığı'ndan emekli olan Wang Xiaodong, o yıldan bu yana 10'dan fazla bina tasarımı daha gerçekleştirdi. Bunların en bilinenleri Urumçi'deki Hongshan Spor Salonu ve Xinjiang Müzesi'dir. Ancak en çok Xinjiang Uluslararası Büyük Pazarı'nın tasarımından memnun olduğunu belirten Wang Xiaodong, sözlerini şöyle sürdürdü:

    "Uygurların toplu halde yaşadığı Erdaoqiao Mahallesi'nde yer aldığından Xinjiang Uluslararası Büyük Pazarı binasında Uygur mimari özelliklerinin ön plana çıkması lazımdı. Bu büyük alışveriş merkezi aynı zamanda, şehrin de simgesidir. Binanın tasarımını yaparken bu iki noktaya öncelik verdim."

    Gerek Xinjiang Uluslararası Büyük Pazarı'nda iş yapan dükkan sahipleri, gerekse müşteriler, bu binanın tasarımından son derece memnun. Bu alışveriş merkezindeki dükkan sahiplerinden Azgül burada zevkle çalıştığını belirterek, binaya ilişkin görüşlerini şöyle dile getirdi:

    "Uluslararası Büyük Pazar, bizim Uygurların geleneksel mimari özelliklerine göre inşa edildi. Çok görkemli görünüyor. Binanın çekiciliği, müşteri sayısının çok olmasına önemli katkı yaptı."

    Wang Xiaodong, şu sıralar en çok küresel ve yöresel özellikler arasındaki ilişki üzerinde duruyor. Wang, buna ilişkin görüşlerini şöyle aktardı:

    "Küreselleşme karşısında milli ve bölgesel özelliklerimizin korunmasının çok önemli olduğunu düşünüyorum. Çeşitliliğin ön plana çıktığı günümüzde herkesin farklı tercihi söz konusu. Bense Xinjiang'ın geleneksel mimari özelliklerine hayranım ve tasarımlarımda bunu ortaya koymaya çalıştım. Bu yönde ilerlemeye devam edeceğim."