|
|||||||||||||||||||||
|
Çin'in güneybatı kesiminde yer alan Tibet Özerk Bölgesi, sadece karlı dağlar ve göller değil, zengin ve renkli kültürüyle de ün kazandı. Bölgedeki Potala Sarayı ve Dazhao Tapınağı, sözlü şekilde aktarılan destan, bin yıl geçmişe sahip Tibet Operası... Tibet kültürünün özel cazibesi var.
Şimdi dinlediğiniz ses, Potala sarayının onarım şantiyesinden alındı. Tibetli işçiler çalışırken şarkı söylüyor...
Potala Sarayı, 7. yüzyılda Tibet Kralı Songtsen Gampo'nun evleneceği Tang hanedanından prenses Wencheng'i karşılamak için yaptırdığı bir saraydı, daha sonraki dönemlerde Dalai Lamaların konutu haline geldi. Binden fazla yıldır Potala Sarayı, Tibet Budizmi'nin kutsal mekanı, aynı zamanda taşıdığı sanat ve tarih değerleri ile zengin tarihi eserler koleksiyonundan dolayı Tibet kültürünün önemli simgesi olarak görülüyor.
65 yaşındaki Potala Sarayı Yönetim Ofisi Başkanı Jampa Kelsang, tanınmış bir tarihi eserleri koruma uzmanıdır. 20 yıldır sarayda çalışan Jampa Kelsang, saraydaki her odanın bir hikayesi olduğunu, her duvar resminin bir dönemin tarihini anlattığını, dolayısıyla sarayı korumanın tarihi eserleri koruma uzmanları ve hükümetin önemli bir görevi haline geldiğini belirtti. Jampa Kelsang'a göre, 1980'lerden beri Çin merkezi hükümeti, Potala Sarayı'nın onarılması için 200 milyon yuandan fazla bütçe ayırdı. Haziran 2002'de başlayan 2. onarım kapsamında, sarayın temeli sağlamlaştırılıyor, çatıları korunuyor.
Aşırı turist akımının saraydaki yapıları olumsuz etkilemesinin önlenmesi için 1 Mayıs 2003'te Potala Sarayı'nda ziyaretçilerin sayısı sınırlanmaya başlandı. Geçen yıldan itibaren her gün Potala Sarayı'nı ziyaret edecek turistlerin sayısı 2300 olarak belirlendi; grup halinde gelenlerin ziyareti bir saatle sınırlandı, hem de önceden başvuru yapılması istendi. Jampa Kelsang, Potala'nın güvenliği için her çeşit önlemin alındığını sözledi.
Mimari miraslar dışında Tibet halkının çok sevdiği destan ve Tibet Operası da iyi şekilde korunuyor ve aktarılıyor. Tibet'in ünlü Gesar Destanı'nın toplanma ve derlenme çalışması geçen yıl tamamlandı. Gesar, Tibet halkının kalplerinde yaşayan bir kahraman, onunla ilgili Gisar Destanı da bin yıldan fazla süredir nesilden nesile aktarılıyor. 1980'lerde Çin hükümeti özel koruma grubu oluşturarak, halk arasında toplama ve derleme çalışmalarını büyük miktarda bütçeyle başlattı. Şimdi birçok üniversite ve araştırma kuruluşunda Gesar Destanı'yla ilgili araştırma birimleri bulunuyor.
Tibet Sosyal Bilimler Akademisi'nden Tsering Phuntsog, şu an 85 yaşındaki bir Tibetli tarafından söylenen Gesar Destanı'nı toplayıp derlemekte olduğunu, bunun evrensel anlam taşıyan bir proje olduğunu kaydetti.
Her yılın Ağustos ayında düzenlenen Shoton Festivali sırasında yerel hükümet, geleneksel sanatların aktarılma çerçevesini genişletmek için halkı gösteriye davet eder. Bu yöntemle Gesar Destanı'nı söyleyenler arasında yaşlılar da, çocuklar da vardır. Ses fonu 5
Şimdi dinlediğiniz ses, Tibet merkezi Lhasa'daki bir Tibet Operası gösterisinden alındı. Tibet Operası çok kapsamlı bir sanat tarzı olarak, şarkı söyleme, dans ve konuşma gibi yöntemlerle destan veya hikaye anlatır. Tibet'in önemli bayramlarında mutlaka Tibet Operası gösterisi yapılır.
Chung Da, bir Tiber Operası oyuncusudur. Chung Da, 2001 yılında bir Tibet Operası topluluğu kurdu. Bu konuda Chung Da şunları belirtti: ses
"Topluluğumuzdaki en yaşlı üyemiz 80; en küçük üyemiz ise 14 yaşında. Biz yazın gösteri yapıyoruz, kışın ise kendi evimize dönüyoruz. Tibet yeni yılında bir veya iki gösteri yapıyoruz. 1 Nisan günü turizm mevsimine girilince bizde Lhasa'da gösteri yapıyoruz. Gelirimiz iyidir, çok memnunuz."
Tibet Bölge Başkan Yardımcısı Deng Xiaogang, uzun zamandan beri merkezi ve yerel hükümetlerden gelen insan gücü ve maliye desteklerinden dolayı Tibet kültürünün eski halini korumanın yanı sıra yeni gelişmeler elde ettiklerini belirterek şunları söyledi: ses fonu 7
"Tibet kültürünün kapsamlı şekilde geliştirilmesi ve korunmasının yanı sıra, özel cazip yanlarının da de sergilenmesi gerektiği konusunda yönlendirme çalışması yapıyoruz. Qinghai-Tibet demiryolunun hizmete girmesinden sonra kültür koruma konusunda yeni önlemler aldık. Amacımız, turizmden faydalanarak, Tibet kültürünü sergileyip tanıtmak, dünyanın Tibet kültünü tanımasını sağlamak."
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |