Çin'in yeşil dönüşümü dünyaya neler katıyor?

“Çin’in Enerji Dönüşümü” isimli beyaz kitap dün resmen yayımlandı. Beyaz kitapta yer alan veriler, Çin’in enerji dönüşümünde son 10 yılda kazandığı başarıların yanı sıra, küresel yeşil kalkınma ve temiz bir dünya inşasına yaptığı katkıları da gözler önüne serdi.

Dünyadaki en büyük enerji üreticisi ve tüketicisi olarak Çin, uyguladığı yeşil kalkınma konseptiyle temiz enerjiyi hızlı bir gelişme yörüngesine oturttu.

Son 10 yılda, ülkedeki toplam elektrik tüketiminin yarısından fazlası temiz enerji kaynaklarında üretilen elektrikten besleniyor. GSYİH birim başına düşen enerji tüketimi yüzde 26 azaldı. Uluslararası Enerji Ajansı tarafından yayımlanan 2023 Yenilenebilir Enerji Raporu’nda Çin'in yenilenebilir enerjide dünya lideri olduğu tespit ediliyor.

Çin’de kullanılan yeşil enerjinin devamlı olarak artması, sadece küresel çapta tedariki artırıp, küresel enerji dönüşümünün maliyetini düşürmekle kalmıyor, küresel yeşil kalkınma ve ikilim değişikliğiyle mücadeleye de katkıda bulunuyor.  

Çin şu an dünyanın en büyük yenilenebilir enerji pazarı ve ilgili ekipmanın üreticisi konumunda. Çin’in ürettiği kaliteli ve verimli yeni enerji ürünleri, tüm dünyada  tüketicilere hem daha fazla seçenek sunuyor, hem de küresel enflasyon baskısının hafiflemesini sağlıyor. Verilere göre, 2014-2023 döneminde dünyada fosil dışı enerji tüketimi yüzde 13,6’dan yüzde 18,5’e yükseldi, Çin’in katkısı ise yüzde 45,2’yi buldu.

Bununla birlikte, Çin’de hızla devam eden dışa açılma perspektifi, temiz enerji konusunda uluslararası işbirliği için yeni fırsatlar yaratıyor. Son zamanlarda General Electric ve Siemens gibi çok uluslu şirketler Çin'deki enerji yatırımlarını istikrarlı bir şekilde artırdı, ayrıca Tesla'nın Shanghai'daki elektrikli araç üretim projesi gibi yabancı sermayeli projeler art arda devreye giriyor.

Çin’de enerji ticareti ve yatırımını kolaylaştırmak için alınan tedbirler, yabancı işletmelerin Çin’in enerji dönüşümünün kazanımlarını paylaşmasını teşvik ederken küresel çapta yeşil ve düşük karbonlu enerji gelişimini de ilerletiyor.

Daha da önemlisi, dünyanın en büyük gelişmekte olan ülkesi Çin, karbon salınımını azaltma ve karbon nötrlüğüne ulaşılmasına ilişkin en kısa vadeyi taahhüt etmekle kalmayıp, dünyada karbondioksit emisyonlarının azaltılmasına sürekli şekilde güç katıyor. Çin’in ihraç ettiği rüzgâr enerjisi ve güneş panelleri gibi ürünler, ilgili ülkelerde karbondioksit emisyonlarının yaklaşık 810 milyon ton azalmasına yardımcı oldu.

Çin’in enerji dönüşümünde elde ettiği bu başarılar tesadüf değil. Bu başarının yolu, devamlı teşvik edilen inovasyon çalışmaları, endüstriyel düzeyde kurulan tedarik zinciri, yeterli piyasa rekâketi ve sahip olduğu dev piyasadan geçiyor.

Yüksek nitelikli kalkınma sürecinde Çin’de kullanılan enerji kaynaklarında yeşil enerjinin payı sürekli yükseliyor. Bu da küresel yeşil kalkınma ve ikilim değişikliğiyle mücadele çabalarına daha fazla Çin motivasyonu enjekte edilmesi anlamına geliyor.