Yorum: Brezilya siyasi manipülasyonu değil, bilimsel yaklaşımı seçmeli

Son günlerde Brezilya'nın Çin aşısını kullanıp kullanmayacağıyla ilgili çelişkili açıklamalar geliyor. Kamuoyunu yanlış yönlendiren bu açıklamaların arkasında, aşı konusunun bazı Brezilyalı politikacılar tarafından siyasallaştırılması var.

Hayati bir konuda aşı denemelerinin Brezilya'daki siyasi anlaşmazlıklara veya ABD'den gelen baskılara alet edilmemesi, tüm tarafların hayrına olacaktır.

Brezilya'nın "olumsuz etkiler" bulduğunu iddia ettiği aşıyı geliştiren Sinovac şirketi yaptığı açıklamada "aşının güvenliğinden eminiz" dedi ve söz konusu olumsuz olayın "aşı ile ilgisi olmadığını" ekledi. Firma, acil durum kullanımı kapsamında binlerce insanı aşılamak için zaten aşıyı kullanıyor.

Sao Paulo'daki enstitü de, Ulusal Sağlık Gözetim Ajansı'nın (Anvisa) kararını "şaşkınlıkla karşıladıklarını" açıkladı. Denemeleri yürüten Butantan Enstitüsü başkanı Dimas Covas, yerel basına, denemelerin askıya alınmasının bir ölümle ilgili olduğunu söyledi, ancak ölümün aşıyla bağlantılı olmadığı konusunda ısrar etti.

Rueters ajansının Brezilya'daki TV Cultura adlı televizyon kanalının haberine dayanarak yayınladığı habere göre, otopsi raporuna göre, Çin aşısının clinik denemesine katılan bir gönüllünün intihar nedeniyle öldüğü bildiriliyor. Sao Paulo Eyaleti de, bu gönüllünün ölüm nedeninin intihar olarak kayda geçtiği ve soruşturma başlatıldığını aktardı.

Brezilya'daki G1 adlı medya kuruluşu, polisin raporuna göre olayın 29 Ekim'de meydana geldiğini bildiriyor.

Çin aşısının denemesini durduran Anvisa, Butantan Enstitüsü'nden aldığı bilgiler arasında "intihar" olmadığını ve durdurma kararını siyasi değil teknik nedenle aldıklarını kaydetti.

Sao Paulo Eyaleti Sağlık Müdürü Jean Gorinchteyn de bu iddiayı reddetti ve ölümün aşı ile ilgili olmayan "harici bir olay" ve Çin aşısının güvenli olduğunu söyledi.

Uzmanlar, olası bir yan etkinin nedenini belirlemek için henüz çok erken olduğunu, ayrıca etkinin nasıl ve ne zaman olduğu hakkında ayrıntılı bilgi sunulmadığını belirtiyor.

Anvisa, "Ciddi bir olumsuz olay sonrasında CoronaVac aşısının klinik denemesine ara verme kararı aldığını" söyledi. Olayın ne olduğu ya da nerede gerçekleştiği açıklanmadı. Sinovac aşısı için geç aşama denemeleri Endonezya ve Türkiye'de de yürütülüyor, ancak bu ülkelerden hiçbiri denemeleri askıya almadı.

Zamanlama manidar...

Brezilya'da Çin aşısı hakkında olumsuz haberler dünya medyasına servis edilirken, ABD'li ilaç üreticisi Pfizer'in mRNA aşı adayının "yüzde 90'dan fazla etkili olduğu" haberleri medyaya yansıdı. Elbette bu bir tesadüf olabilir. Ancak Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro'nun, Çin'le aşı işbirliğini durdurma konusunda bir baskı altında olduğu varsayılabilir.

İşin iç siyaset boyutu da var. Çin aşısının Brezilya'daki en görünür savunucusunun, Bolsonaro'nun en büyük rakiplerinden biri olan Sao Paulo eyaleti valisi Joao Doria olduğu belirtiliyor. Doria, Bolsonaro'nun 2022'de muhtemel bir rakibi olarak gösteriliyor. Bolsonaro'nun aşı sorunlarını 2022 başkanlık seçimlerinde ideolojik bir araca dönüştürmesi muhtemel.

Brezilya, ABD'nin gururunu okşamak için Çin tarafından üretilen aşıyı kurban edebilir. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da geçen ay ABD ve Brezilya'nın "kendi güvenlikleri için" Çin'den ithalata olan bağımlılıklarını azaltmaları gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden alınan verilere göre Brezilya, ABD ve Hindistan'ın ardından en yüksek üçüncü enfeksiyon sayısına sahip. Ülkede 5,6 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve yaklaşık 163 bin ölüm kaydedildi.

Jair Bolsonaro, en başından beri virüsü küçümseyerek ülkenin katı tedbirlere gereksinimi olmadığında ısrar etti ve koronavirüsün sadece nezle olduğunu söyledi.

Salgının hızla yayıldığı bir ülkede, hayati konuların ucuz siyasi hesaplardan uzak bilimsel bir yaklaşımla ele alınmasını temenni etmek durumundayız.