Xinjiang'da "hava merdiveni"

21. yüzyılın başında Qinghai-Tibet Yaylası'nda bir demiryolu inşa edilmişti. Yaylanın adını taşıyan Qinghai-Tibet demiryolu, yüksek irtifadan ve bunun yol açtığı mühendislik zorluklarından dolayı "Gökteki Yol" olarak adlandırılıyor. Bu yolun inşasına büyük katkı sağlayan 100 bin işçiye teşekkür etmek ve bu yolun Tibet halkına getirdiği yararları ifade etmek için, ünlü Tibetli şarkıcı Han Hong, "Gökteki Yol" adlı bir şarkı yazdı ve seslendirdi. Şarkı hemen ülke genelinde popüler oldu. Bugün bu şarkı, halâ sıkça duyuluyor.

Söz konusu yol işçilerinin bir kısmı bugün "hava merdiveni" olarak bilinen Geermu-Korla demiryolunun inşası için Xinjiang ile Qinghai arasındaki şantiyelerde ter döküyor.

Muhabirimiz geçen hafta Xinjiang-Qinghai sınır bölgesinde yüksekliği 3 bin metreyi aşan Altın Dağı'nın eteğinde bir grup demiryolu işçisiyle karşılaştı.

Beyaz renkli plakalarla kurulan konaklanma yeri uzun şekilde ve "beyaz tren" olarak adlandırılıyor. Çin Demiryolu 1. Grup A.Ş. tarafından üstlenilen demiryolu döşeme projesinin birinci bölümünün başkan yardımcısı Wang Dahua, düzenlemeye göre, izindeydi. 18 yıl önce Wang, Qinghai-Tibet demiryolunun inşasına katılmıştı. Birkaç gün önce Wang ve ekibi Geermu-Korla demiryolunun döşeme çalışmasını tamamladı.

Wang, 18 yıl önce yine de "beyaz renkli trende" konaklanarak Qinghai-Tibet demiryolunun inşasına katıldıklarını hatırlatarak, bu kadar zaman sonra yine bu seyyar konaklanma üssüne girmeyi beklemediklerini dile getirdi. Wang Dahua'nun dudağı hafifçe kuru ve iki yanağı yayladaki şiddetli mor ötesi ışınlar nedeniyle kıpkırmızı oldu.

Geermu-Korla demiryolu, Qinghai eyaletinin Geermu kentinden başlayıp Xinjiang'ın Korla kentine kadar uzanıyor. 1213,7 kilometre uzunluğundaki demiryolu, Xinjiang'ı ülkenin diğer bölgelerini bağlayan 3. demiryolu niteliğinde. Bu demiryolunun tamamlanmasıyla, iki kent arasındaki ulaşım süresi 26 saatten 12 saate kadar indirilmiş olacak.

Qinghai-Tibet demiryolu gibi, Geermu-Korla demiryolunun bir bölümü de insansız bölgeden geçiyor. Orada kiralanacak konutlar olmadığı için, Wang Dahua ve arkadaşları "beyaz trende" konaklamak ve demiryolunun ilerlemesiyle konaklanma yerini değiştirmek zorundalar.

Bu yılın mart ayında demiryolunun döşeme çalışması yayla bölgesinde yapıldı, düşük irtifadan gelen işçiler baş ağrısı gibi irtifa rahatsızlıkları çekmelerine rağmen, çalışmaları aksamadı.

Tarım Vadisi'nden "dünyanın damı" olarak kabul edilen Qinghai-Tibet yaylasına kadar, Geermu-Korla demiryolunun yükseklik farkı 2500 metreye ulaştı. Bu nedenle demiryolu "hava merdiveni" veya "bulutlara uzanan merdiven" olarak adlandırılıyor.

Wang Dahua'nın verdiği bilgiye göre, Geermu-Korla demiryolu, Tarım Vadisi'nin güney sınır bölgesinden ayrıldıktan sonra ilerledikçe yükseliyor ve sonra yüksek irtifalı Altın Dağı'na ulaşıyor. Bu sürede sıkça köprüden sonra hemen tünelin açılması, ardından yine köprünün kurulması gerekiyor. Buna benzer onlarca mühendislik çalışması söz konusuydu.

Geermu-Korla demiryolunun işçileri yine bazı gelişmelerden çok memnunlar, onlara göre güvenlik ve lojistik çalışmalarında büyük ilerleme kaydedildi. 48 yaşındaki Wei Junqiang da Qinghai-Tibet demiryolunun inşasına katılmış biri. Wei, işçilerin yüksek yerde çalışırken düşmesini engelleyen aletler tarafından korunduğunu ve daha güvenli şekilde çalışabildiklerini söyledi. Ayrıca işten konaklama yerine dönünce mutfakta yüksek basınçlı pilav makinesiyle pişirilen pilav yiyebiliyorlar. Daha önemlisi hem şirket hem işçiler teknik ve güvenlik konularına büyük önem veriyor. İşe gitmeden önce güvenlik toplantısı düzenleniyor; işten sonra demiryoluyla ilgili kitaplar okunuyor. Wei son birkaç yılda 6 çeşit teknik öğrendi.

Yaylada demiryolu inşa etmek yorucu bir iş, ancak işçilerde derin izlenim bırakıyor.

Zhao Guijian Qinghai-Tibet demiryolunun inşasına katıldığında yeni evlenmişti, bugün tekrar yaylaya gelince 2 çocuğun babası, ayrıca demiryolu projesinin önemli bir çalışanı oldu.

Zhao, çalışma hayatında adı geçen iki demiryolunun çok özel olduğunu vurguladı. Qinghai-Tibet yaylasında standart Çince bilmeyen yerli çobanlar işçileri eve tereyağlı ve tuzlu çay içmeye davet ediyor; çölün kenarındaki yeşil vahada yerli köylüler işçilere meyve ve hünnap hediye ediyor... Bu manzaralar, yerel halkın demiryolu beklentisini yansıtıyor Zhao'ya göre.

Wei, son yıllarda ülkenin ulaştırma davasında büyük ilerleme kaydedildiğini ve kendilerinin anlamlı çalışmalar yaptıklarını dile getirdi.

2001 yılında Qinghai-Tibet demiryolunun Geermu-Lahsa bölümünün inşası başlatıldı, aynı yılın sonu itibariyle Çin'in demiryolu uzunluğu 70 bin kilometreye ulaştı. Bu rakamın 2020 sonuna kadar 146 bin kilometreye ulaşması bekleniyor.