Pamir Yaylası'nda bir çoban ailenin 2 kuşağının okul yolu

Mudalbek Memetcuma ve Ulanbek Memetcuma kardeşler, okul taşıtına binip 200 kilometre dağ yolu katettikten sonra ilçe merkezindeki okula döndü. Böylece, Covid-19 salgını nedeniyle uzatılan kış tatili sona ermiş oldu.

İki kardeşin okul yolu uzak olmasına rağmen, babaları Memetcuma Abdurahman'ın okul yıllarına göre nispeten rahat sayılır. Memleketleri Aktu ilçesinin Muci kasabası, yüksek dağlar ve derin vadileri barındıran Pamir Yaylası'nda yer alıyor. Buradaki çobanlar kışın vadilerde kalır, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde ise dağlarda hayvanları güder. Dağların dışına çıkan çobanlık yolu dardı ve arabanın geçmesi neredeyse mümkün değildi. Ağır hastalık veya acil bir iş gibi durumlar dışında, çobanlar normalde dağlardan inmezdi.

Muci kasabasına bağlı köylerde yaşayan ailelerden çocuklar, kasabadaki ilkokula gitmek için on kilometreden fazla yol katetmeliydi. Memetcuma, geçmişini anlatırken "Evimiz yakın sayılır, ama okula eşekle gitmek yine de bir saatten fazla zaman alırdı." diye konuştu. Kışın okula gidiş ve okuldan dönüş hep gökte yıldızların eşliğinde olurdu. Dağlardaki çobanlık yolunu yürümek çok zordu, herkes yanında öğle yemeğini bulundururdu. Bir parça nan ve iki parça Kurut peyniri, en iyi yemek sayılırdı. Okulda sıcak su içmek için önce okul dışına çıkıp iğnek gübresini toplamalı ve sınıf içindeki sobaya atmalıydı...

Okul günleri kolay değildi, üstelik evdeki yaşlılar "çobanın oğlu sadece çoban olur" ideolojisine inanırdı. Memetcuma ilkokul 5. sınıftayken okulu bırakmak zorunda kaldı ve eve dönüp çobanlık hayatına başladı. Geçen yıllarda geçim sıkıntısı çeken ailesi, hayvan sürüsüne sahip olmasına rağmen, normal günlerde et pek yemezdi. Memetcuma'ya göre, o zamanda ailesinin tüm giderleri iğnek ve koyunların ne kadar yavru doğuracağına bağlıydı, etrafındaki aileler de beslediği hayvanı kesip yemeyi istemezdi.

Çok şükür, Memetcuma'ların çektiği acılar yeni kuşağa geçmedi. Yıllar önce her köye asfalt yol ulaştırıldı. Çoban ailelerin çocuklarının daha kaliteli eğitimden faydalanmasını sağlamak amacıyla, yerel yönetim ücra dağlık bölgelerde oturan ortaokul öğrencilerinin hepsini ve ilkokul öğrencilerinin bir kısmını ilçe merkezindeki yatılı okullara göndermeye karar verdi. Bu politika sayesinde Mudalbek ve Ulanbek kardeşler ilçenin en iyi ortaokullarından Xuesong Ortaokulu'na girdi, hem de ücretsiz. Yani iki kardeş, konaklama ve yemek masraflarından muaflar. Eskiden bir öğretmenin tüm dersleri öğrettiği durum da ortadan kaldırıldı.

Dağın derinliğinden çıkıp ilçe merkezine gitmek halen birkaç saat alıyor, ancak Mudalbek ve Ulanbek kardeşler bu uzun yolculuğu okul taşıtıyla gerçekleştiriyor.

23 Mart'ta, Xinjiang'daki ilk ve ortaokullar salgından sonra tümüyle yeniden açıldı. O gün, Aktu ilçe yönetiminin talimatıyla öğretmenler ve sağlık çalışanları okul taşıtlarıyla birlikte ücra dağlık bölgelerden 1190 öğrenciyi okula götürdü. Geçen 10 yıldan fazla süredir, ilçe merkezi ile çobanlık yapılan bölgeler arasında mekik dokuyan okul taşıtlarına çobanlar çok alışmıştır.

Okula döneceği günün sabahı, Mudalbek ve Ulanbek'in anneleri iki kardeş için valiz topluyor, kitap ve giysilerin dışında hazırladığı tereyağı ve Kurut peynirini koyacaktı, ancak Mudalbek istemedi ve "Okulun kantinde her çeşit yemek var, orada çok yiyebilirim, okuldaki markette de her şeyi bulabilirim." diye konuştu.

Birkaç yıl önce Memetcuma ailesi, hükümetin yardımıyla yeni eve taşındı. Memetcuma orman koruyucusu olarak çalışıyor ve ayda 2600 yuan maaş alıyor. Ailenin sahip olduğu meraya yönelik sübvansiyon ve hayvancılık geliri de eklenince ailenin maddi durumu çok düzeldi. Memetcuma bu yıl 2. el bir SUV araba satın aldı. Memetcuma, iki oğlunu ve valizlerini alıp okul taşıtının beklediği noktaya gönderdi.

Öğle saatlerinde Mudalbek ve Ulanbek kardeşler sarı renkteki okul taşıtına binip ilçe merkezindeki okula hareket etti, okul taşıtının önünde trafik polisinin eskort aracı vardı. Kullandıkları 314 numaralı yol eskiden bir kumtaşı yoluydu, sıkça sel ve toprak kayması nedeniyle kapanırdı. 2017 yılında bu yol yenilendi, yol boyunca inşa edilen köprü ve tüneller yolu güvenli hale getirdi.

Dağlar uzaklaşıyor, yollar daha da genişliyor... Günbatımından önce Mudalbek ve Ulanbek kardeşler taşıyan okul taşıtı ilçe merkezindeki okulun önünde durdu. Burası, Mudalbek ve Ulanbek kardeşlerin bilgi öğrendikleri, rüya arayışı yaptıkları ve geleceğe doğru ilerledikleri bir yer...