COVID-19 | Asemptomatik enfeksiyonla ilgili dikkat edilmesi gereken 6 konu

Son günlerde Çin'in birçok yerinde arka arkaya yeni asemptomatik COVID-19 vakaları bildirildi. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi'nin COVID-19 zatürresi salgınını önleme ve kontrol liderlik grubu, salgının önlenmesi konusunda elde edilen ilerlemeleri korumak için asemptomatik vakaların izlenmesi, izolasyonu ve tedavi çalışmalarının sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.

Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, 1 Nisan'dan itibaren günlük bildirimde belirti vermeyen enfeksiyona yakalanmış kişilerin raporlanması, transferi ve yönetimi gibi bilgileri açıklamaya başladı. 5 Nisan itibarıyla Çin'de bin 47 asemptomatik vaka tıbbi gözetim altında bulunuyor.

Asemptomatik vaka nedir? Yeni bir dalga oluşturur mu? Nasıl bulunuyor, yönetiliyor ve kontrol ediliyor?

Çin Uluslararası Radyosu (CRI), uzmanların görüşlerini toplayarak konuyu 6 başlıkta topladı.

1-COVID-19 asemptomatik vakası nedir?

Çin Ulusal Sağlık Komisyonu'ndan açıklanan son bilgilere göre, yeni koronavirüs asemptomatik vakası, ateş, öksürük, boğaz ağrısı ve diğer klinik semptomlar ve belirtiler göstermeyen ancak solunum yolu gibi örnekler üzerinde yapılan testlerin pozitif çıktığı vakalardır.

Asemptomatik vaka genel olarak ikiye ayrılıyor. Birincisi enfekte kişinin nükleik asit testinin sonucunda pozitif çıkmış ancak 14 gün kuluçka süresinde hiç semptom göstermemiş gruptur. İkincisi, enfekte kişinin nükleik asit testinde pozitif çıkmış ve bunun ardından bazı klinik belirtiler göstermiş, yani kuluçka döneminde asemptomatik enfeksiyon durumuna sahip olmuş gruptur.

Bildiğimiz bulaşıcı hastalıkların birçoğunda asemptomatik enfeksiyonlar vardır. Örneğin hepatit B, AIDS ve bunun gibi.

2- Asemptomatik vakalar nasıl bulunuyor?

Mevcut durumda, asemptomatik vakaların çoğu ilgili departmanların izlemesi yoluyla bulundu. Genel olarak dört yol vardır. Birincisi, tespit edilen vakaların yakın temasta bulunduğu kişilere yönelik tıbbi gözetimlerin yapılması. İkincisi, toplanma olaylarının araştırılması. Üçüncüsü enfeksiyon kaynağının takip edilmesi. Dördüncüsü, yurt içi ve dışında COVID-19 salgınının ciddi yayıldığı bölgelerde seyahat veya yaşam geçmişine sahip olanlar üzerinde test yapılması.

3- Asemptomatik enfeksiyonların oranı ne kadar? Kimlere bulaşır?

Asemptomatik enfeksiyonların görülme sıklığı hala bilinmiyor. Farklı bölgeler, farklı toplanma yöntemleri ve farklı kitlelerde raporlanan vaka sayısı oldukça farklı çıkabiliyor.

Fudan Üniversitesi'ne bağlı Huashan Hastanesi Enfeksiyon Bölümü'nün 30 Mart'ta paylaştığı bir mesaja göre, mevcut araştırmalarda yeni koronavirüse yakalanan vakalar arasında, asemptomatik enfeksiyonların oranı yaklaşık yüzde 18 ila 30'u buluyor. 10 kişinin virüse maruz kaldığı varsayılarak, 6-8 kişi sonundan hastalanabilir ve 2 ila 4 kişi asla hastalanmaz veya belirtileri çok hafif olur.

Asemptomatik vakalar, COVID-19 tespit edilen vakalarla yakın temasta bulunmuş kişilerde ve yurt dışından gelenlerle yakın temasta bulunanlar arasında daha çok görülüyor. Aileleri, akrabaları ve arkadaşlarında (özellikle çocuklar) tekrarlama oranı daha yüksektir. Farklı temas biçimleri arasında tespit edilen vakalarla ortak yaşayanların enfeksiyon oranı en yüksek seviyededir.

4- Asemptomatik insanlar ne kadar bulaştırıcıdır?

Asemptomatik enfeksiyonlar bulaşıcıdır. Epidemiyolojik araştırmalarda asemptomatik enfeksiyonların yol açtığı salgın ortaya çıkmış oldu. Örneklerle yapılan araştırmalarda, asemptomatik vakaların solunum yolu örneklerindeki viral yükün, tespit edilen vakalardan çok farklı olmadığı görülüyor.

Akademik çevre asemptomatik vakaların enfeksiyon uzunluğu, enfektivitenin gücü ve bulaşma şekli hakkında tutarlı bir sonuç elde edemedi. Fudan Üniversitesi'ne bağlı Huashan Hastanesi Enfeksiyon Bölümü Müdürü Zhang Wenhong'a göre, asemptomatik vakalar virüse yakalandıktan sonra 14 gün içinde hastalık göstermeyebiliyor ancak virüs bu kişilerin vücudunda 3 haftadan fazla bir süre bulunabiliyor ve enfeksiyon olasılığı sürüyor. Ancak bazı uzmanlarsa, asemptomatik enfeksiyonların öksürme veya hapşırma gibi semptomları olmadığından patojenin atlama ve bulaşma fırsatının az olduğu görüşünde.

Çin'deki asemptomatik enfeksiyonlarla ilgili duruma değinen Çinli akademisyen Zhong Nanshan şu ifadeleri kullandı:

"Şu anda ne somut rakam ne de detaylı araştırmalar var. Ancak genel olarak asemptomatik vakalarla yakın temasta bulunanların enfeksiyon oranı yüksektir. Çin'de son günlerde tespit edilen vaka sayısı artmıyor ve sürekli azalıyor. Bu, Çin'de çok sayıda asemptomatik enfeksiyon bulunmadığını da gösteriyor."

5- Asemptomatik enfeksiyonlar nasıl raporlanır ve yönetilir?

Ulusal Sağlık Komisyonu asemptomatik enfeksiyonları salgını önleme yönetim sistemine dahil etti. Artık tüm sağlık kurumları asemptomatik enfeksiyonları zamanında bildirmeli.

Asemptomatik enfeksiyonlar ve onlarla yakın temasta bulunanlar belli yerlerde 14 gün karantinaya alınıyor.

Mevcut durumda Zhejiang eyaletinde asemptomatik enfeksiyonlara yönelik 14+14 gün karantinası uygulanıyor. (Hastanede 14 gün tıbbi müşahadeden sonra kişiler belli yerlere transfer edilip 14 gün daha karantina altında tutuluyor.)

6- Asemptomatik enfeksiyon riskine karşı insanlar nasıl önlem alıyor?

Bazı insanlar etraflarında asemptomatik enfeksiyonların bulunmasından endişe ederken, bazıları da kendisinin asemptomatik vaka olabileceğinden endişe ediyor. Asemptomatik vakaların bulunması için zor ve belirli enfektiviteye sahip olsa da, sadece hiç korunma önlemi alınmadan onlarla yakın temasta bulunanlara bulaşabilir. Bu yüzden güvenli bir sosyal mesafe kurularak, sık sık eller yakınarak ve maske takılarak yayılma azaltılabilir.

Eğer biri enfeksiyonla yakın temasta bulunduysa, hemen yerel tıbbi kurumla iletişime geçilmelidir. Eğer nükleik asit test sonucu pozitif çıkarsa ve hiçbir belirti yoksa, sağlık personeliyle eşgüdüm sağlayarak izolasyon ve gözetim çalışmaları yapılmalı. COVID-19 enfeksiyonlarıyla yakın temasta bulunmadıysa ve hiç belirti görülmemişse kişinin test edilmesine gerek kalmaz.