(Çin Mahallesi) İkinci çocuk tartışmasında yeni soru: İlk çocuktan izin alınmalı mı?

Çin'de iki çocuk politikası uygulanmaya başlayalı dört sene oldu. Ancak, ikinci çocuğu dünyaya getirmek, birçok çift için bir soru işareti olmayı sürdürüyor.

Fakat çiftlerin kararını asıl etkileyen unsurun, iki çocuk politikasından ziyade, çocuklar için rahat bir hayat sağlama endişesi olduğu söylenebilir; tek bir kelimeyle ifade edersek: Maddiyat...

Bir diğer sorun ise çoğu tek çocuk olarak yetişmiş 1980'li yıllarda doğanların, kendi çocuklarına paylaşmayı ve uyumlu bir şekilde birlikte yaşamayı nasıl öğreteceği...

Şu ana dek kamuoyunu meşgul eden bu meselelere bir yenisi daha eklendi: İkinci çocuk isteyen ebeveynler ilk çocuktan izin almalı mı?

"I Can I BB" adlı popüler bir televizyon programında gündeme gelen konu, sosyal medyada da büyük ilgi gördü. "İkinci çocuk için ilk çocuktan izin alınmalı mı?" sorusunun etiketlendiği paylaşımlar toplam 290 milyon kez görüntülendi, 35 binden fazla da yorum aldı.

Programın mutat katılımcılarından olan yazar Fu Shou'er, ikinci çocuğu dünyaya getirmenin bir ailenin başına gelebilecek en önemli hadiselerden biri olduğunu söylüyor ve ekliyor: "İlk çocuk, ailenin ana üyelerinden biri olduğuna göre, bu konuda onun da fikri sorulmalı."

Demografi uzmanı ünlü akademisyen Liang Jianzhang ise "Bir çocuğa küçük bir kardeş isteyip istemediği hususunda veto hakkı verilirse doğum oranı düşer." iddiasını savunuyor.

Bunun yanında, sosyal medyadaki birçok paylaşımda, ilk çocuğa danışılmasının, çocuğun ailenin karar alma sürecine katılmasını sağlamanın gayet adilce bir tutum olduğu görüşü öne çıkıyor.

Ancak, söz konusu eğlence programının bir diğer katılımcısı Xi Rui, bu bakış açısına tepki gösteriyor ve "Adil mi? Burada zayıf taraf kim? Doğmuş bir çocuk mu, henüz doğmamış olan mı?" diyor.

"Hayırcılar" her ne kadar alkış alsa da izleyiciler arasında yapılan oylamada galip gelen, yüzde 37'ye karşı yüzde 63 oyla "evetçiler" oldu.

Sonuç her ne olursa olsun reddedilemeyecek bir gerçek var: Çin'de 2018 yılında yeni doğan bebek sayısı önceki yıla göre 2 milyon gerileyerek 15 milyon 230 bin olarak kayıtlara geçti. Bu da gösteriyor ki doğum oranının dengede tutulması için daha iyi ve etkili yollar bulmanın zamanı geldi de geçiyor.

"Yangtze'nin pandası"nın nesli tükendi, avlanma yasağı geldi

Çin'in en büyük tatlı su balığı türü olan Çin mersin balığının (Chinese paddlefish) neslinin tükendiği bilim adamları tarafından doğrulandı.

Yangtze Nehri'nde yaşayan balık türünün 2020 yılını göremediği bildirilirken, Yangtze'ye özgü bir türün daha nesli tükenmiş oldu.

Söz konusu bilgi, Science of The Total Environment dergisinin internet sitesinde yayımlanan bir tezde paylaşıldı.

Çin mersin balığının neslinin tükenmiş olabileceği 2005-2010 yılları arasındaki çalışmalarda da belirtiliyordu.

Uluslararası Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nden (IUCN) uzmanlar, 17 Eylül 2019'da Çin'in Hangzhou kentinde düzenlenen bir seminerde, Çin'in endemik hayvan türü ve ulusal düzeyde birinci derecede korunması gereken Çin mersin balığının soyunun tükenmiş olduğunu ilan etti.

Alınan bilgiye göre, son canlı Çin mersin balığı, Sichuan eyaletinin Yibin kentinde bulunan Nanxi nehrinde 2003 yılında görüldü. Balığa her ne kadar balığa bir takip cihazı takılsa da alınan sinyaller zaman içinde kayboldu.

Araştırmacılar, 2003'ten bu yana Çin mersin balığına rastlayamazken, yapay yollardan yetiştirilen balıklar da hayatlarını sürdüremedi.

Uzmanlara göre, hem Çin mersin balığının hem de bu türün beslendiği canlılar avlanmalardan ciddi şekilde etkilenmiş durumda. Denizcilik ve inşaat gibi faaliyetlerin de bu balık türünün kaybolmasında etkili olduğu belirtiliyor.

Yangtze Nehri'ndeki biyolojik kaynakların ve çeşitliliğin azalması kriziyle başa çıkmak için, 1 Ocak 2020 itibarıyla Yangtze Nehri'nde 10 yıllık avlanma yasağı getirildi.

Çin mersin balığının neslinin tükenmesi trajedisinin tekrarlanmaması gerektiğini belirten bilim insanları, bunun aşamalı bir süreç olduğuna işaret ederek, henüz nesli tükenmemiş türlerin geri kazanılması ve korunması çağrısını yapıyor.

Çin'in önemli bir ekolojik hazinesi olan Yangtze Nehri'nde 4 binden fazla organizma yaşıyor.

Aşırı avlanma gibi nedenlerle Yangtze Nehri'ndeki balık çeşitliliği durumuna iyimser bakılmıyor. Ancak resmî makamların aldığı tedbirlerin, özellikle de avlanma yasağının diğer nadir türlerin korunmasında etkili olması umuluyor.