Vakit Sonbahar vakti: Chu Shu sezonu (处暑)

Bu, Çin'de, hatta kuzey yarımkürede herkesin beklediği bir sezon, çünkü bu sezona girilmesiyle birlikte hava artık serinlemeye başlar.

Temmuz sonu ve Ağustos başında dünyanın kuzey yarımküredeki aşırı sıcaklık, yüzlerce insanın yaşamına mal oldu. Portekiz'de 48 derece hava sıcaklığına karşı vatandaşların evde kalmaktan başka çaresi yok. Hollanda'da kuraklık tarımı etkiledi... Özellikle Portekiz ve Hollandalılar sonbaharın gelişini dört gözle bekliyor olsa gerek.

Chu Shu, yılın 24 sezonundan on dördüncüsüdür ve genellikle 22-23 veya 24 Ağustos gününe denk gelir. Chu, son veya sona ermek; Shu ise sıcak anlamında. Chu Shu, sıcaklığın sonu ve meteorolojik anlamda sonbahara girilmesi demektir. Bu sezondan itibaren Çin'in çoğu bölgesinde hava sıcaklığı yavaş yavaş düşer.

Çinlilerin ataları Chu Shu sezonunu da üçe böler, bunların özellikleri şöyle yorumlanabilir: İlk beş günde kartallar büyük miktarda kuş avlar; ikinci beş günde dünyadaki yaratıklar solar; üçüncü 5 günde hububatlar olgunlaşır.

Chu Shu'dan sonra hava sıcaklığının düşmesi, esas olarak dünyadaki direkt güneş ışınımının güneye kaymasından, buna paralel olarak Moğolistan'dan soğuk yüksek basınçların kendini göstermesinden kaynaklanıyor.

Chu Shu sezonunda hava durumu

Çin'i etkilemeye başlayan soğuk yüksek basınçların kontrolünde soğuk hava Çin'in kuzeydoğu, kuzey ve kuzeybatısında hakim olmaya başlar, yağmur yağışı biter, yılın en güzel mevsimi sonbahar gelir.

Soğuk hava Çin'i etkilerken eğer hava kuruysa rüzgar eser, eğer ılımlı ve nemli hava akımı varsa yine yağmur yağışı görülür, ancak her yağıştan sonra hava sıcaklığında düşüş olur.

Bu durumu bir atasözü şöyle ifade eder: "Bir sonbahar yağmuru, bir soğuma".

Gece ile gündüz arasındaki hava sıcaklığı farkı büyür, insanlar bu değişikliğe hemen alışamadığı için solunum hastalıkları sıkça görülür.

Yaz mevsiminde hakim olan astropikal yüksek basınçlar güneye çekilirken, etkisi altındaki güney bölgelerde Chu Shu sezonunun bitiminde bazen sıcak günler yaşanır, bu tür sıcaklık vahşi kaplana benzetilerek "sonbahar kaplanı" olarak adlandırılır. Bu sıcak günlerin beraberinde genellikle kuraklık yaşanır.

Chu Shu'dan sonra Çin'in çoğu bölgesindeki yağmur yağışı azalır, çeltik toplanmaya hazırdır. Chu Shu sezonunda gerçek anlamda sonbahara girmiş olan, sadece ülkenin kuzeydoğu ve kuzeybatı kesimleridir.

Chu Shu'yla ilgili gelenek ve görenekler

Chu Shu sezonundaki gelenek ve görenekler genellikle ataları anma ve sonbaharı karşılama ile ilgili.

Çin halkı arasında "yedinci ayın ortası" önemli bir gün. "Hayalet günü" adıyla bilinen yedinci ayın on beşinci gününde görkemli ataları anma törenleri düzenlenir. Eskiden yedinci ayın birinci gününden itibaren "hayalet kapısı" açma töreni düzenlenir, nehir yüzeyinde lambalar yakılıp öbür dünyadaki yalnız ruhlar çağırılır, bu ruhların tekrar dünyaya gelebilmesi için özel platformlar kurularak dini etkinlikler düzenlenir, "hayalet kapısı" yedinci ayın sonunda kapanırdı.

Chu Shu'dan sonra kır gezisine uygun mevsim başlar. Halk arasında yaygın olan bir atasözü "Yedinci ve sekizinci aylarda zarif bulutlar izlenir", sonbahar gezintilerinin neşesini ifade eder.

Yedinci ayın on beşinci gününde nehirde bir platformda lamba veya mum yakarak yüzdürmek, suya düşerek ölenlerin ve diğer hayaletlerin ruhlarının kurtarılmasını amaçlar. Eskiden cehennemde büyük acı çeken bir hayaletin, elinde bir lamba tutulabilirse tekrar dünyaya gelebileceğine inanılıyordu.

Çin'in sahil bölgelerindeki balıkçılar için Chu Shu, bol mahsulün habercisi demektir. Chu Shu sezonunda Zhejiang eyaletinde "balık avlama töreni" düzenlenir, ardından balıkçılar denize açılır. Bu zaman diliminden itibaren insanlar çeşitli deniz ürünlerinin tadına bakabilir.

Chu Shu sezonuna ekşi yemek uygundur

Chu Shu sezonunda hava kurumaya başladığı için kuruluğu gideren yemekler yenir, örneğin ördek tavsiye edilir. Başkent Beijing'de Chu Shu'da ördek yeme alışkanlığı halâ iyi korunuyor.

Chu Shu'da acı yemekler az tüketilmeli, ekşi yemekler artırılmalı, amaç ciğerin fonksiyonunun güçlendirilmesi. Ayrıca karpuz gibi, Çin tıbbına göre "soğuk" olan yemekler az tüketilmeli, hatta hiç yenmemeli, insan sağlığına iyi olan elma, armut ve üzüm gibi meyveler, lotus, bal, ıspanak, susam, soya ve süt gibi yemekler en iyi seçenekler.

Chu Shu sezonunda tabiatın Yang etkeni toparlanmaya başlar, insan vücudundaki Yin-Yang dengesi de değişmektedir, bu nedenle insanın günlük yaşamında ayarlama yapılmalıdır, yeterli uyku güvence altına alınmalı, böylece yaz mevsiminde biriken ve sonbaharda baş gösteren "sonbahar yorgunluğunun" etkisi azaltılmalı. Ayrıca sporun yanı sıra, domates, patlıcan, patates, üzüm ve armut gibi alkali yiyecekler önerilir.

Hepinizin sağlıklı bir Chu Shu sezonu geçirmesi dileğiyle.