Türk mutfağını Çin'e sevdiren Çinli Şükrü

Çin'nin metropollerinde dünya ülkelerinin yemeklerini bulmak mümkün. Özellikle İtalyan, Fransız, Hint ve Japon restoranlarının iyi örneklerine daha sık rastlanıyor. Fazla masrafa gerek kalmadan her öğün farklı ülke mutfaklarını deneyebiliyorsunuz. Geleneksel her yemeğin bir hikayesi ve şarkısı vardır. Bu nedenle herhangi bir ülkenin geleneksel yemeklerinin yer aldığı restoranlar kendiliğinden kültür elçiliği görevini de üstleniyor.

Shanghai'da bir Türk restoranı. İçeriye girdiğinizde sizi duvarda asılı olan Türkiye ile özdeşleşmiş anlardan, sahnelerden fotoğraflar, Türk müziklerinden ezgiler ve Osmanlı motifleri taşıyan eşyalar karşılıyor. Çin'de böylesi gerçekçi Türk ambiyansı sunan Türk restoranı yok denecek kadar az. Yemeklerin tadı da eşsiz olunca restoranın sahibiyle tanışmak şart oluyor.

Türk restoranın Çinli sahibi Xu Kuai ile karşılaştığınızda hayranlığınız bir kat daha artıyor. Çünkü Xu Kuai bir anda Türkçe konuşmaya başlıyor. Kendisine Şükrü diye hitap edilmesini isteyen Çinli girişimci misafirperverliğini esirgemiyor. Şükrü, Shanghai'ya ilk kez üniversite için geldiği zamanlarda Türk arkadaş edinmiş. Dostlukları vesilesiyle Türk arkadaşı, Şükrü'ye Türkiye'den çeşitli yemekler getirmiş her gelişinde.

Bu vesileyle Türk mutfağıyla tanışan Şükrü daha fazlasını öğrenmek istiyor. Önce kendi imkanlarıyla Türkçe öğreniyor, ardından Türk mutfağını araştırıyor.

Şükrü'nün deyimiyle aradan geçen 10 senede Türkçe'yi, Türk yemeklerini ve kültürünü yalayıp yutmuş. Daha fazla dayanamayıp soruyorum.

Sedat AYDIN: Çin'de Türk restoranı açmak nasıl bir fikirdi? Nasıl cesaret ettin?

Şükrü (Xu Kuai): Türk yemekleri yapmaya nasıl karar verdim? Şöyle söyleyeyim; hem meraktan hem de sevgiden. Türk yemeklerini çok seviyorum ve beğeniyorum. Biliyorsunuz Türkiye'nin kebabı çok meşhur. 2010 yılında Çin'de Türk dondurması çok meşhur oldu. Çin'de bunların hepsini bulabilirsiniz ama çok zor. Üstelik kaliteli ve orijinal tadında olanları bulmak çok daha zor. Ben de Türk mutfağını biliyorum. O yüzden ben kendim bir restoran açmaya karar verdim.

Türk yemeklerinin Çinlilerin damak tadına fazla hitap ettiğini söyleyemeyiz. Bu senin girişimini nasıl etkiledi? Restoran işletmeciliği süresince ne gibi zorluklarla karşılaştın?

Bizim burada yemekler Türkiye'dekiyle aynı, orijinal tadında. Yalnızca malzemeler biraz farklı oluyor. Örneğin et ve sebzeyi Türkiye'den getirmiyoruz. Bu malzemeleri Çin piyasasından buluyoruz. Ama baharat, zeytinyağı gibi malzemeleri Türkiye'den getiriyoruz. Ayrıca Çin soslarını yemeklere katmıyoruz. Türkiye'deki tadıyla aynı, orijinal. Zorluk da nerede var? Türk mutfağındaki sosları ve baharatları Çinliler tanımıyor. Bu yüzden resimli menü kullanıyoruz. Menüde detaylı olarak yazıyoruz. Yemeğin içinde hangi soslar var belli. Örneğin kuzu yağı. Adana kebabında kuzu yağı var. Çoğu Çinli kuzu yağı sevmiyor, alışamıyor. O yüzden mecbur bunun gibi ayrıntıları menüde yazıyoruz ve ben ayrıca açıklıyorum.

Doğru! Sen bu detayları müşterilerine bizzat kendin anlatıyorsun. Bir işletmecinin yanı sıra ayrıca rehber gibi çalışıyorsun. Örneğin ayranın nasıl bir içecek olduğunu sabırla anlatıyorsun. Ve gördüğüm kadarıyla ayran Çin'de hiç akla gelmeyecek bir içecek. Bir Çinli olarak sen ne düşünüyorsun ?

Ben ayranı çok seviyorum. Hem de kebabın yanında ya! Çok güzel oluyor. Ama çoğu Çinli müşteriler ilk kez ayranı burada görüyor. Biz ayranın Çince isminde tuzlu yoğurt diye belirtiyoruz. Müşteri çok meraklı, soruyor; "Bu ne demek?" Anlatıyorum; rengi beyaz, tuzlu yoğurt ve su ile karıştırıyoruz ve bardak içine koyuluyor. Bazen soruyorlar güzel mi diye. Ben de ayrana alışmanın biraz zor olduğunu, denemek isterlerse tadımlık verebileceğimizi söylüyorum. Beğenirse sipariş verebilir. Ama çoğu Çinli de cesaretli. Denemeye gerek duymadan satın alıyorlar. Çünkü Çinliler bilmeselerde Türk yemeğine çok meraklılar.

Peki Şükrü senin mutfağındaki şef Çinli mi Türk mü ?

Bizim iki ustamız var. İkisi de Çinli. Biri 14 diğeri 13 yıldır Türk mutfağı deneyimi var. Restorandaki bütün operasyonu bu iki ustamızla yapıyoruz. Çok tecrübeliler.

2018 senesi Çin'de Türkiye Turizm Yılı ilan edildi. Ve Türkiye Çinli turistleri bekliyor. Çinli turist Türkiye'ye gittiğinde ne yemek ister ? Çin mutfağından yemekleri arar mı?

Tabii Çin yemeklerini arar ama Türkiye'ye giden Çinli turistler 10-15 gün tur yapıyor. Dedim ya Çinliler çok meraklı, dünyaya meraklı. Türkiye'ye ilk gittiklerinde kesin Türk yemeği deneyecekler. Eğer uzun zaman orada kalırlarsa kesinlikle Çin yemeği isteyecekler. Çin baharatları, Çin'deki bin çeşit sebzeyi ve soya sosunu özleyecekler. Soya sos beyaz etle çok güzel olur. Sebze ve eti karışık yapıyoruz. Bunun tarzı biraz Türkiye'deki sulu yemeğe benziyor.