Titanic'in 'kayıp' Çinli yolcuları

  2018-05-02 15:36:59  cri

'Tanrı bile batıramaz' denilen Titanic'in 1912'de Atlantik Okyanusu'nda batmasının üzerinden 106 yıl geçti, 1500 kişinin hayatını kaybettiği Titanic son günlerde Çin'de yeniden gündemde.

Gemide Çinli yolcuların da bulunduğu, bu yolculardan altısının sağ kurtulduğu yıllar sonra ortaya çıktı.

1997 yılında James Cameron'un Titanic filmi Çin'de 44 milyon dolar gişe geliri elde ettiğinde, Çinliler bu gemide kendi vatandaşlarının da yer aldığından habersizdi. Titanic'in kayıp Çinli yolcularının hikayesi, yıllar sonra gün yüzüne çıktı.

Peki, kimdi Titanic'in Çinli yolcuları ve hikayeleri nasıl unutuldu?

"The Six" adlı belgesel film 2018 yılı sonunda Çinli seyirciyle buluşmaya hazırlanıyor. Belgesel, Titanic'teki toplam 8 Çinli yolcudan, sağ kurtulan altısının öyküsünü ele alıyor.

Belgesel ekibinin araştırmaları neticesinde, Çinli yolcuların deniz işçileri oldukları ve çalıştıkları şirket tarafından Kuzey Amerika'ya gönderildikleri tespit edildi.

ABD Göç İdaresi'ne göre, hepsine tek bir bilet kesilen Çinli yolcuların isimleri Lee Bing, Chang Chip, Choong Foo, Ling Hee, Ali Lam, Len Lam, Fang Lang ve Lee Ling.

Belgesel yönetmeni Arthur Jones, Titanic'te 3. sınıfta bulunan Çinli yolcuların, Guangdong eyaletinin Taishan kentinden geldiklerini ve yaşlarının 24 ila 37 arasında değiştiğini belirtiyor.

Kurtulan yolculardan beşi hasar görmüş bir tekne sayesinde gemiden kurtulurken, Fang Lang isimli yolcunun bir odun parçasına tutunarak su üstünde kaldığı ve daha sonra teknelerden biri tarafından kurtarıldığı sanılıyor.

İlginç detaylardan biri de, Çinli yolcuların, ABD ve Avrupalı yolcular dışında hayatta kalmayı başaran en büyük grup olması. Ortadoğu veya Asya'nın başka ülkelerinden gelen yolcular bu kadar şanslı değildi.

Önce buz dağına, sonra ırkçılığa çarptılar!

Ancak Çinli yolcuların çilesi gemiden sağ kurtulmakla bitmedi, karaya ulaştıklarında, dönemin ırkçı yasaları gereği ABD'ye girişlerine izin verilmedi.

O dönemde 1882 tarihli 'Çin İhraç Yasası' yürürlükteydi. Karaya ulaşanların çoğu New York'ta tedavi altına alınırken, Çinliler Ellis adasına sevk edildiler, buradan Küba'ya gönderildiler. Bunun ardından Çinli yolcuların isimleri, nerede oldukları unutuldu.

Belgesel ekibi için, yolcuların izini sürmek kolay olmadı. Önce 6 yolcunun yakınlarını tespit ettiler, daha sonra Çin, ABD, Kanada ve İngiltere'de yolcuların halen hayatta olan yakınlarıyla temas kurdular. Bu görüşmelerde, bazı ailelerin, yakınlarının Titanic'te bulunduğundan dahi haberdar olmadıkları görüldü. Fang Lang'ın Wisconsin'de yaşayan oğlu bunlardan biriydi, babasının bir şekilde kaybolduğunu sanıyorlardı...

Yönetmen Jones, çalışmalarını "Onlara tarihte layık oldukları yeri vermek istiyoruz" diye özetliyor.