Chun Fen geldi, gündüzler uzuyor

Çin Ay Takvimi'ne göre 21 Mart günü Chun Fen sezonuna girildi. Artık gündüzler daha uzun olacak.

Chun, bahar; Fen, orta veya bölünme anlamında. Bahar mevsiminin ortası olan Chun Fen, Çin Ay Takvimi'ne göre bir yılı oluşturan 24 sezondan biri. Miladi takvime göre, Chun Fen, mart ayının 20 veya 21'ine denk gelir. Kuzey yarımkürede Chun Fen olurken, güney yarımkürede Qiu Fen, yani güz ortası olur.

Chun Fen, aynı zamanda Qingming gününe kadarki 15 günlük süreyi temsil ediyor.

Chun Fen'den sonra gündüz geceden uzun oluyor

Chun Fen, eski çağlarda "gündüz ile gecenin günü eşit olarak paylaştığı gün" olarak adlandırılıyordu. Bu durum, dünyanın her yeri için geçerli. Chun Fen'den sonra doğrudan güneş ışını ekvatordan kuzey yarımküreye kayıyor, kuzey yarımkürede gündüz geceden uzun olurken, güney yarımküredeki durum ise tam aksi. Chun Fen gününde Kuzey Kutbu'nda güneş ışını bütün gün boyunca ufukta kalıyor, ardından Kuzey Kutbu yakınlarında 6 aylık gündüzlü günler, Güney Kutbu'nda ise kutup gecesi dönemi başlıyor.

Daha önceki programımızda kuzey yarımkürede Dong Zhi sezonundan itibaren gündüzün giderek uzadığını söylemiştik, ancak gündüzün geceden uzun olması, Chun Fen'le başlar. Xia Zhi gününe gelince günler tekrar kısalır ve Qiu Fen gününden itibaren gündüz geceden kısa olur.

Chun Fen, tıpkı Nevruz bayramı gibi her yıl 20 veya 21 Mart'ta kutlanıyor. Bu yılki Chun Fen günü 21 Mart'a denk geldi.

Chun Fen'de hava ve tarım işleri

Chun Fen sezonunda, yüksek dağlık bölgeler ve 45. kuzey enlemin yukarısındaki bölgelerin dışında, Çin'de ortalama hava sıcaklığı sıfırın üstündedir. Kışın zemheriden sonra hava sıcaklığı hızla yükseliyor, kuzey bölgelerinde bile 10 derecenin üstüne çıkıyor. Çin'in güney kesiminde yağmur yağışı hızla artıyor, kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı bölgelerde yağış halen az seviyede.

150 günden uzun süredir hiç yağış görmeyen Beijing'de 19 Mart günü kar yağdı, ancak miktarı çok sayılmaz. Kuraklıkla mücadele, tarım üretimi için büyük bir mesele olarak kalıyor.

Chun Fen'da tarlanın işlenmesi ve ekim çalışmaları en yoğun döneme girer. Yağmur yağışı az olan bölgelerde sulama ve gübre verme işlerine öncelik verilir; güney kesimlerde ise aşırı yağışa hazır olunmalıdır. Bu arada çay ağaçları filizlenmeye başlamıştır, bol mahsul için gübre verme ve böcekleri önleme çabaları ihmal edilmemelidir.

Chun Fen, ağaçlandırmanın tam zamanı. Chun Fen'de ağaç dikmek, binlerce yıllık bir gelenektir. Eski bir şiirde iki cümle bu geleneği tasvir ediyor; "Gece yarısında öküze yem verip karısını uyandırıyor, yarın Chun Fen günü ağaçlandırma zamanıdır." Bu gelenek, bugüne kadar sürüyor. Çin'de 12 Mart günü, ağaçlandırma günü olarak biliniyor.

Chun Fen sezonunda her yağmur yağışından sonra hava daha da ısınıyor, tohumlama ve ekim işleri yoğunlaşıyor.

Chun Fen'de beslenme tavsiyesi

Eski kayıtlarda "Chun Fen'de Ying ile Yang etkenleri günü paylaşır, gündüz ile gece aynı uzunlukta olur, soğuk ve sıcak etkenleri arasında da denge söz konusudur" diye yazılıdır. Buna göre Chun Fen'ın anlamı şudur: Chun Fen'da gündüz 12 saat, gece de 12 saat sürer; Chun Fen, bahar mevsiminin ortasıdır, yani mevsimi ikiye böler.

Eski çağlarda Çinliler 15 gün süren Chun Fen sezonunu da üçe bölerdi: İlk 5 günde kırlangıçlar güneyden kuzeye döner; ikinci 5 günde gök gürültüsü duyulmaya başlanır; üçüncü 5 günde yıldırımlar görülürdü.

Chun Fen sezonunda, Çin'in çoğu bölgesinde ortalama günlük hava sıcaklığı sıfırın üzerine çıkıyor. Chun Fen sezonunda, özellikle Çin'in kuzey bölgelerinde ortalama hava sıcaklığı, yağmur günlerinin sıkça yaşandığı güney bölgeleriyle aynı anda 10 dereceye çıkar. Yaylalardaki buzlar ve kar erirken, Chun Fen sezonundaki hava sıcaklığı 5 ila 10 arasında değişir.

Chun Fen sezonunda herkes kendi bünyesine uygun yemekler yemeli. Aşırı sıcak, soğuk ve acı yemeklerin bu günlerde vücuda faydası olmaz. Balık, karides ve yengeç pişirilirken, içine yeşil soğan, zencefil ve sirke konarak soğuk yemeklerin mideye zarar vermesi önlenir. Sarımsak ve papaya gibi Yang unsuru taşıyan yiyecekler, yumurta gibi Ying unsuru taşıyan yiyeceklerle beraber pişirilir, böylece Ying-Yang dengesi korunur.

Psikolojik açıdan neşeli ve mutlu ruh hâli korunmalıdır; uygun derecede spor, düzenli uyku, belli miktarda yemek ve belli amaçlarla şifalı yemekler almak, iyi sonuç verir.