Geleceğe hazırsanız yola çıkalım

Gelecekte bir gün…

Çin'de parkta bir bankta termosumdan kahvemi yudumluyorum. Soğuk havada sıcak bir kahve gibisi yoktur. Gözlüğümdeki bir uygulama yardımıyla gazetemi okurken önemli gördüğüm yorumları sesli komutla not ediyorum. Biraz önce parktaki herşeyi ilgiyle koklayan köpeğim karşıma geçip üşüdüğünü ve eve gitmek istediğini söylüyor. Haksız da değil. İnsansız drone taksi çağırıyorum. Eve geri dönme vakti…

Bilim kurgu gibi görünen bu sahneyi bu yazıyı okuyanların çoğunluğu yakın bir gelecekte tecrübe etme fırsatı bulacak. İşte gelecek bu kadar yakın…

Bilim kurgu ile bilimi ayıran şey nedir ?

40 sene önce bilim kurgu olan görüntülü görüşme, robot ve insansız araçlar gibi yüksek teknolojiler gündelik hayatımızdaki yerini aldı. Bugün yüksek teknoloji ürünleri sayesinde hayatımız daha da kolaylaştı. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler zorlukları, mesafeleri, hastalıkları ve ölümü azalttı. Yüksek teknolojiden önce insanlığın en büyük düşmanları kıtlık, salgınlar ve bulaşıcı hastalıklardı. Yıl 2017 dünya genelinde artık insanlar salgınlardan ve savaşlardan daha çok obezite ve obeziteye bağlı hastalıklardan hayatlarını kaybediyor.

Yüksek teknoloji sonrası: Sert teknoloji

Günümüzde kullandığımız yüksek teknolojiden sonraki aşamayı ifade eden sert teknoloji, teorik olarak ispatlanmış bir bilim alanı. Geçen 30 yılda, kendine özgü kalkınma modeliyle büyük başarılar kazanan Çin, bilim ve teknoloji alanında çığır açan bir atılıma hazırlanıyor.

Casstar şirketi kurucularından Mi Lei, Çin'de sert teknoloji kavramını ilk kez akademik olarak ortaya koyan kişi. İlki 7 kasımda Xi'an'da düzenlenen Küresel Sert Teknoloji İnovasyon Konferansı'nda Doktor Mi Lei ile görüştüm.

Yüksek teknolojiden farklı olan sert teknoloji alanında çok fazla aşılması gereken teknolojik eşiklerin olduğunu söyleyen Mi Lei, Çin'deki hızlı tren, havacılık ve uzay alanındaki sert teknolojinin dünyanın diğer ülkelerine olumlu etkiler yaratmasını arzuladıklarını kaydetti. Özellikle Kuşak ve Yol güzergahındaki ülkeler ve halklarının da Çin'in sert teknolojilerinden yararlanmasını sağlayacaklarını söyleyen Mi; "Çin'in vizyonu dolambaçlı yollarla teknolojiyi ilerletip geleceğe ulaşmak değil, Çin'in yolu doğrudan sert teknolojiye ulaşmaktır" diye konuştu.

Doğrudan teknolojiyi ilerletmek ne anlama geliyor ?

Geçen Eylül ayında Shanghai Biotecan İlaç Sağlık Yüksek Teknoloji Parkı'ndaki uzman ve biliminsanlarından Büyük Veri alanında son gelişmeleri öğrenme fırsatım oldu. İnsan sağlığında hastalıkları iyileştirme aşamasından insanı geliştirme aşamasına geçildiğini gördüm. Örneğin çok yakın bir gelecekte Çinli evli çiftler isterlerse genetik kusurları olmayan bebek sahibi olabilecek.

Süper bebekler…

Bu, Büyük Veri'de toplanan genetik verilerin kullanımı ile mümkün oluyor. Uzmanlara sert bilimdeki bu gelişmenin ölümsüzlük anlamına gelip gelmeyeceğini sorduğumda aldığım cevap: "Bir yerde evet, ölümsüzlüğü hedefliyoruz." oldu.

Doğrudan cevap… Doğrudan sert teknolojiye ulaşma isteği…

Batı'da en başta dinsel ve toplumsal tepkiden duyulan endişe bu alandaki araştırmalar hakkında yapılan açıklamaları daha çekingen kılarken, Çin'de 21. yüzyılda ölümsüzlük konusunda muhtemelen ciddi adımlar atılacak. Yaşlanmaya ve ölüme karşı mücadele, kıtlık ve hastalıklara karşı gelenekselleşmiş savaşın devamı niteliğinde sürerken, insan yaşamının değerini ortaya koyacak.

Çin genelinde ÇKP liderliğinde ticari kaygıdan uzak sadece insanlığın ortak kaderi için bilim yapan bilim kentleri hızla inşa ediliyor. Örneğin Xi'an'deki bilim kenti için 100 milyar Yuan tutarında bütçe ayırıldı.

Ancak bazı uzmanlar yapay zeka, nanoteknoloji, ya da genetik gibi tek bir alandaki gelişmelere hakim ama kimse her konuda uzman değil. Bu yüzden tüm noktaları birleştirerek resmin tamamını görebilme yetisine sahip dünyada hiç kimse yok. Çin resmin tamamını görebilecek, sert teknolojik ürünler ortaya koyabilecek vasıfta personel ve kurumları oluşturmak için büyük çapta yatırım yapıyor.

Sert teknoloji araştırmaları kapsamında yapay zeka, fotoelektrik mikroçip, biyoteknoloji, bilişim teknolojisi, yeni madde, yeni kaynak, akıllı üretim, havacılık ve uzay olmak üzere 8 büyük alanda teknolojik ilerleme hedefleniyor. Sert teknolojiyi geliştirme sürecinde insan, sektör ve çevre olgularında denge kurarak yeni bilim kentlerinin inşa edilmesi planlanıyor.

Tarihte Çin'de icat edilen barut, kağıt, pusula, matbaa gibi buluşlar dünyayı teknolojide ileriye götüren ve refahı arttıran lokomotif işlevi gördü. İlk kez Çin'de ileri sürülen sert teknoloji kavramı da, internet ve yüksek teknoloji gibi araçları kullanarak verimli bir teknolojik gelişim modeli ortaya koyacak. Belki de bugün hayal bile edemediğimiz yepyeni buluş ve icatlar yeniden İpek yolu ile dünyanın dört bir yanında dağılıp, insanlığın yeni bin yılını şekillendirecek.

Sedat AYDIN

Çin'deki Büyük Yaşam