Çin'in Romeo ve Juliet efsanesi: Qi Xi (七夕)

Qi Xi'nin öyküs, Romeo ve Juliet'e benzetilen eski bir efsaneye dayanır.

Öküz çobanı Niulang, yoksul ancak mutlu bir delikanlıymış, ona tek eşlik eden yaşlı bir öküzmüş. Her gün tarlada çalışan Niulang, eve dönünce bir de yemek pişirmek ve çamaşırları yıkamak zorundaymış.

Bir gün Niulang eve döndüğünde evinin tertemiz olduğunu, çamaşırlarının yıkandığını ve sofrada sımsıcak, mis gibi kokan yemekler bulunduğunu görünce çok şaşırmış ve kendi kendine "Peri mi geldi?" diye düşünmüş.

Bundan sonraki birkaç gün de hep böyle olmuş. Niulang olup biteni anlamak için bir sabah evden çıktıktan sonra uzak olmayan bir yere saklanmış ve evi gözlemiş.

Çok geçmeden güzel bir kız görünmüş. Kız Niulang'ın evine girip hemen ev işlerine başlamış. Niulang, kendisini tutamayarak eve gitmiş ve kıza, "Neden ev işlerime yardım ediyorsun?" diye sormuş.

Bunu duyan kız çok şaşırmış ve yüzü kızararak, "Adım Zhinü, çok çalışarak sana yardım etmek istedim." demiş. Bu sözlere çok sevinen Niulang cesaretle "O zaman benimle evlen, birlikte çalışıp yaşayalım" diye evlenme teklifinde bulunmuş. Dokumacı kız Zhinü, bu teklifi kabul etmiş. Bundan sonra Niulang, her gün tarlada çalışırken, Zhinü evde kumaş dokuyup ev işleri yapmış.

Birkaç yıl sonra Niulang ve Zhinü biri oğlan, biri kız iki çocuğa sahip olmuşlar ve çok mutlu bir yaşam sürmüşler.

Bir gün, gökyüzü birden bire kara bulutlarla kaplanıp, fırtına başlayınca, gökten iki general Niulang'ın evine gelmiş ve Zhinü'nün Gök Tanrısı'nın yedi kızından en küçüğü olduğunu, Gök Tanrısı'nın onu aramakta olduğunu söyleyip, Zhinü'yü zorla göğe götürmüşler.

Göz göre göre karısının götürülüşünü izleyen Niulang, çok üzülmüş ve göğe çıkıp karısını yeniden eve getirmek için yemin etmiş.

Ayrılık içinde kıvranan Niulang'ı gören yaşlı öküz Niulang'a şöyle seslenmiş: "Beni öldürürsün, derimle göğe çıkıp Zhinü'yü bulursun." Bunu yapmayı hiç istemeyen Niulang, başka çare bulunmamasından dolayı, gözyaşlarını tutup öküzün dediğini yapmış.

Niulang, öküzün derisinin üstünde uçarak, iki çocuğuyla gök ülkesine ulaşmış. Ancak Gök Tanrısı, Niulang ile Zhinü'nün görüşmesine bir türlü izin vermiyormuş.

Niulang ve çocuklarının yalvarıp yakarmasına dayanamayan Gök Tanrısı nihayet izin vermiş. Tutuklu bulunan Zhinü kocası ve çocukları yanına getirildiğinde çok sevinmiş, kocasına ve çocuklarına sıkı sıkı sarılarak, özlem gidermiş. Ancak zaman çabuk geçmiş, Zhinü yeniden götürülmüş. Zhinü'yü bırakmak istemeyen Niulang ve çocukları peşinden koşmuşlar ve Zhinü'ye yetişmeye çalışmışlar. Tam yetişecekken, Gök Tanrıçası saçından altın bir toka çıkartarak, aralarında genişçe bir samanyolu çizmiş. Ondan sonra Niulang ve Zhinü samanyolunun iki yanında durup birbirine bakmakla yetinmişler.

Gök Tanrısı yalnızca Ay Takvimi'ne göre 7. ayın 7. gününde Niulang ve Zhinü'nün bir araya gelmesine izin verirmiş. O gün on binlerce saksağan samanyolu üzerine bir köprü kurar, Niulang ve Zhinü böylece yılda bir defa birbirine kavuşurmuş.

Qi Xi'de alışkanlıklar

Çin tarihinde kadınların aya tapma alışkanlığı vardı, çünkü geleneksel Çin kültüründe ay kadınların uğurlu işaretidir.

Kadınlar aya taparak derdini döker veya mutluluğunu ifade eder, güzel dileklerde bulunur. Aya tapma en çok yedinci ayın yedinci günü ve sekizinci ayın on beşinci gününde olur.

Qi Xi gecesinde yeni kıyafetler giyen genç kızlar bahçede Dokumacı Kız Yıldızı olarak adlandırılan Vega yıldızına bakarak yetenekli olmayı dilerler, buna Qi Qiao (乞巧) denir. Qi dilemek, Qiao beceri anlamında. Han Hanedanı'ndan (M.Ö. 202-M.S. 220) beri, Çinli genç kızlar Qi Xi'de iğneden ip geçirip kendi becerilerini ispatlar, el işi yarışmaları yapılır.

Zhejiang eyaletinin Shaoxing kentinin köylerinde yedinci ayın yedinci günü gecesinde çok sayıda genç kız balkabağı bağları altında saklanıp gece yarısında Niulang ve Zhinü'nün sohbetini duymaya çalışır, bunu başarırlarsa ileride sadık bir aşka sahip olacaklarına inanırlar.

Zhejiang'ın başka bir kenti Jinhua'da yedinci ayın yedinci gününde her aile bir horoz keser, amaç horozun bağırarak sabahın gelişini haber vermemesidir, böylece Niulang ve Zhinü'nün sonsuza kadar ayrılmaması sağlanır...

Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi'nin batı kesiminde yedinci ayın yedinci gününde peri kızların gökten dünyaya inip bir gölde banyo yaptıklarına inanılır, insanları hastalıklardan koruyan bu göl suyunu ilk içen olmak için yedinci ayın yedinci gününde erken kalkılır.

Fujian eyaletinde Qi Xi günü Zhinü'nün tatması için, üzerine çiçek ve kuşlar oyulan meyveler sunulur, gelecek yıl için bol mahsul dilenir. Bu törene katılan her kadın önceden duş alır. Dua ayininden sonra kadınlar birlikte meyve yer, çay içer, oyun oynar.

Qi Xi, 2006 yılının Mayıs ayında ulusal maddi olmayan kültür mirasları listesine alındı. Bugün genç aşıklar Qi Xi gününde evlenmeyi seçiyor, bu nedenle önceden internet üzerinden randevu yapılması öneriliyor.