Guyu sezonu başlıyor

3 gün sonra baharla ilgili bir başka sezonu daha karşılayacağız; Guyu sezonu.

Gu, hububat; Yu ise yağmur demek. Çinlilerin atalarının "yağmur yüz çeşit tahıl yetiştirir" ifadesinden kaynaklanan Guyu, baharın özelliklerini tam anlamıyla yansıtıyor. Guyu sezonundan sonra hava daha ılık olacak.

Hava hızla ısınırken yağışlar da artacak

Guyu sezonundan itibaren Çin'in çoğu bölgesinde ortalama hava sıcaklığı 12 derecenin üstünde kalır ve hava hızla ısınır. Bu günden itibaren yağmur miktarının artmasıyla, yeni dikilen çeltik türü tahıllar gerekli suyu alır ve iyi büyür. Sumercimeği yetişmeye başlar; dut ağaçlarında yeşil yapraklar çıktığından ipek böceği yetiştiricileri meşgul olur. Bu sezonda çay toplanmaya da başlanır. Yangtze Nehri'nin güney bölgelerinde köylüler çay toplamakla meşgul olur ve yeni çay ürünleri piyasaya sunulur. Tarımsal üretim çok yoğun bir döneme girer.

Guyu sezonuyla ilgili çok sayıda atasözü vardır, hepsi de yağmur yağışından bahseder. Örneğin, "Guyu'da yağmur yağsa, 45 gün kuru toprak bulunmaz". "Guyu sezonundan önce pamuk tohumu atılır" gibi atasözleri tarımsal üretimi yönlendirir.

Guyu'yla ilgili güzel ama acı bir efsane

Guyu ile ilgili güzel, ama acı bir efsane var.

Efsaneye göre, Tang Hanedanı (618-907) zamanında, Sarı Nehir'in kenarındaki seddin bir bölümü çökmüş. Sel suyu bugün Shandong eyaletinde yer alan Cao İli'ni basmış. Guyu adlı bir genç, yaşlı annesini ve ondan fazla köylüyü kurtarmış, sonra kentin surları üzerinde oturarak sel suyuna bakmış. Aniden selde bir şakayık görmüş, şakayık çiçeği sanki bir kızın pempe yüzü gibiymiş; yeşil yaprakları ise sanki "imdat" diye bağırıyormuş...

Guyu, yorgunluğunu ve açlığını unutmuş gibi hemen kendini suya atmış. Sel suyuyla mücadele eden Guyu, büyük bir ağaç dalına çarpan şakayığa ancak 6 saat sonra yetişebilmiş. Sevinçten gözyaşlarını tutamayan Guyu, zorla geri yüzmüş ve şakayığı Zhao Laoda adlı bir ihtiyara vermiş. Bahçıvanlıkla geçinen Zhao, bu çiçeği sel sularının çekilmesinden sonra mutlaka bahçesine dikme sözü vermiş.

İki yıl sonra Guyu'nun annesi çok hastalanmış, Guyu satabileceği her şeyi satıp ilaç almış, ancak annesi iyileşememiş. Bir gün çok güzel bir kız Guyu'nun evine gelmiş, "İsmim Danfeng, Dongcun köyünde oturuyorum. Ailem doktor. Teyzenin hastalandığını duyunca ilaç getirdim" diye kendini tanıtmış. Genç kız bir mendil açmış, içindeki ilacın güzel kokusu hemen evin her köşesini doldurmuş. Guyu'nun annesi ilacı aldıktan sonra derhâl yürümek istemiş. Danfeng'ın getirdiği ilacı 3 gün arka arkaya aldıktan sonra eskisine göre daha sağlıklı hâle gelmiş. Ağarmış saçları da yeniden kararmış. Guyu'nun annesi, iki genci evlendirmeyi düşünmüş. Bu düşüncesini Danfeng'e soracakmış. Ancak Danfeng bundan sonra bir daha hiç gelmemiş. Yaşlı teyze, oğlunun Danfeng'ı ziyaret etmesini istemiş.

Guyu, Dongcun köyüne gitmiş, ancak köyde Danfeng adlı bir kız olmadığını öğrenmiş. Guyu evine dönerken, Zhao Laoda'nın çiçek bahçesinden geçmiş ve kızların gülüşmelerini duymuş. Danfeng diye bağırınca bir rüzgâr esmiş, genç kızlar kaybolmuş. Bahçe içine giren Guyu, sallanan bir şakayık görmüş, şakayık sanki Guyu'ya gülüyormuş... Guyu, şakayığa başını eğerek onu selamlamış ve evine davet etmiş. Şakayık kırmızı bir kâğıt atmış, üzerinde "Gelecek yılın nisan ayının sekizinci gününde Guyu'yla evlenecek" yazılıymış. Çok sevinen Guyu, eve gitmiş.

Ancak bir gün Danfeng, bir akbaba tarafından kaçırılmış. Guyu, annesinin verdiği zehir ve bir baltayla akbabanın kaldığı mağaraya gitmiş. 28 buçuk gün boyunca Danfeng'ı arayan Guyu, sonunda mağarada bir direğe bağlanmış solgun Danfeng'ı ve diğer şakayıkları bulmuş. Guyu, Danfeng'i ilaçlı içki yapıp içine zehir atmaya ikna etmiş. Akbaba zehirli ilacı içtikten sonra bayılmış. Guyu hemen akbabayla, şakayıklar da diğer küçük canavarlarla savaşmaya başlamış. Akbaba baltayla yaralanmış. Guyu ve şakayıklar ayrılmak üzereyken, akbaba aniden bir kılıç atıp Guyu'yu öldürmüş. Guyu sezonunda doğan ve yine de bu sezonda öldürülen Guyu, Zhao Laoda'nın çiçek bahçesine gömülmüş. Bundan dolayı şakayıklar ve diğer çiçek perileri Cao İli'ne yerleşmiş. Bundan sonra her Guyu sezonunda şakayıklar açıp, Guyu'yu anmaya başlamış.

Guyu'yla ilgili gelenekler

Şakayık çiçeği, Guyu Çiçeği adıyla da biliniyor. Çünkü Guyu sezonunda şakayık çiçekleri açar. Bu nedenle şakayık çiçeklerinin kokusunu almak, birçok bölgenin geleneğidir. Örneğin Shandong, Henan ve Sichuan gibi bölgelerde her yıl şakayık festivali düzenlenir.

Guyu sezonunda güney Çin'de çay yaprakları toplama geleneği çok yaygındır. Guyu gününde içilen çay insan vücudunda harareti düşürür ve gözlere iyi gelir. Bu nedenle Guyu gününde insanlar mutlaka dağa çıkıp çay yaprakları toplar.

Bazı yerlerde Guyu günü genç kadınların akrabalarını ziyaret etme ve kırlara gitme geleneği vardır. Bu, genç kadınların doğayla bir bütün olmasını simgeliyor.

Guyu sezonu deniz kıyısındaki balıkçılar için tam mevsimdir. Çin'in kuzeyindeki balıkçılar denize açılıp balık avlamalarının güvenliği için Guyu gününde denize saygı töreni düzenler, Deniz Tanrısından himaye dilenir.

Sha'anxi eyaletinin Baishui ilçesinde Çince karakterlerinin yaratıcısı olarak kabul edilen Cang Jie'yi anma geleneği var. Cang Jie Çince karakterleri yarattığı için Gök Tanrısını duygulandır. Tanrı, Cang Jie'nin bu başarısını ödüllendirmek için gökten "tahıl yağmuru" yağdırdı. Bu özel olayı anmak için Guyu festivali ortaya çıktı. O günde, köylüler panayırlara gidip Cang Jie'yi anarlar. Gelecek haftaki programımızda Can Jie'yi tanıtacağız.