Ok ustası Yang Fuxi ve okları

Çin'in kuzeydoğusundaki Liaoning eyaletinde azınlıklara mensup Mançular toplu halde yaşıyor. Tarihte Mançular "At üstündeki milliyet" olarak adlandırılıyordu. Bu, Mançuların ata binmeye ve ok atmaya yatkın olmalarından kaynaklanıyor. Mançular ok yapmakta da çok ustadırlar. Ancak, toplumun değişmesi ve gelişmesiyle bu tekniği bilen kişilerin sayısı giderek azaldı. Ama Yang Fuxi ise hâlâ ok yapmakla uğraşıyor.

Başkent Beijing'in doğusundaki Chaoyang bölgesinde "Ju Yan Hao" adlı küçük bir ok atölyesi bulunuyor. Atölyenin içine girdiğimizde ok yapımında kullanılan çeşitli malzemeler ile duvara asılan farklı büyüklükte çok sayıda ok göze çarpıyor. Atölyede orta yaşlı sakallı bir kişinin büyük bir ok yapmakta olduğunu gördük. Bu kişi, Mançu milliyetinden ok ustası Yang Fuxi.

Yang, ailesinin kuşaktan kuşağa dükkan açarak ok yapmakla uğraştığına işaret ederek, kendisinin de, ilkokuldayken ailesinin bu sanatını devam ettirmeyi düşünmeye başladığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

"14-15 yaşındayken, bir gün ben de ok yapabilirim diye düşünüyordum."

Ancak, çeşitli nedenlerden ötürü Yang'ın bu arzusu bir türlü gerçekleşemedi. Yang önce işçi olarak çalışmış, sonra taksi şoförü olmuş, daha sonra da ok yapmaya başlamış.

Yang, babasından kısa süre içinde ok yapma tekniğini öğrendi. Bir süre sonra onun yaptığı okları pazarda satmaya başladı. Yang'ın yaptığı sıradan oklar 200 yuandan, dana boynuzundan yaptığı özel oklar ise 2 bin yuandan satıldı. Özel okların fiyatı, ok yapmak için harcanan zaman ve emekle kıyasladığında yüksek sayılmaz.

Yang, geleneksel ok yapımı için çok zaman ve emek harcanması gerektiğine işaret ederek, 10'dan fazla ok yapmak için yaklaşık dört ay gerektiğini söyledi.

Yang'dan ok yapmayı öğrenmek isteyenler çok. Fakat Yang'ın çırak seçme konusunda sıkı kuralları var. Yang, ok yapmayı öğrenmenin ön şartının, sadece geçim sağlamak için bu işe başlamamak, ok yapım sanatını anlamak gerektiği görüşünü savunuyor.

Şu ana kadar uygun bir çırak bulamayan Yang, bundan endişe etmediğini belirterek, şöyle konuştu:

"İlerde uygun bir çırak bulabileceğime inanıyorum. Çünkü daha 40 yaşını biraz geçtim, daha zamanım var. Bu mesleği devam ettirecek uygun bir kişi bulursam, soyadı ne olursa olsun benim için fark etmez."

Yang, Çin Sanatı Araştırma Enstitüsü'ne araştırmacı olarak davet edildi. Böylece ona ok yapma tekniğini gösterme olanaklarının yanı sıra çalışmaları için daha elverişli koşullar sağlandı.

Yang geleneksel ok yapma tekniğini, yazı, CD, VCD olarak kayıt altına alabileceğini söyledi.