Çin Başbakanı Wen Jiabao dün (5 Mart) açılan Çin Ulusal Halk Meclisi Olağan Yıllık Toplantısı'nda sunduğu hükümet çalışma raporunda, Çin'in barışçı gelişme yolunda ısrar edeceğini ve dünya halkıyla birlikte kalıcı barış ve ortak refaha dayalı uyumlu bir dünyanın oluşturulması için elinden geleni yapacağını belirtti. Çin'in ortaya attığı "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımı, son yıllarda uluslararası arenada konuşulan sıcak bir konu haline geldi. Yabancı çevreler, bu iki yaklaşımı nasıl değerlendiriyor? Şimdi konuyla ilgili olarak hazırlanan röportajı aktarıyoruz.

    Wen Jiabao dün okuduğu çalışma raporunda, "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımını şöyle açıkladı: 

    "Uyumlu bir dünya oluşturmak için siyasi açıdan eşitlik ve demokrasi, ekonomik açıdan karşılıklı yarar, kültür açısından temas ve ortak gelişme gerekir. Yani ülkeler arası dostça bir işbirliği yoluyla, küresel güvenlik tehditleriyle ortaklaşa mücadele edilerek, dünyanın kalıcı barışı ve ortak refahı gerçekleştirilmeli. Karmaşık uluslararası koşullarda barış, gelişme ve işbirliği bayrağını yüksek tutarak, barışçı gelişme yolunda ısrarla devam etmeliyiz."

    Çin Dışişleri Bakanı Li Zhaoxing ise, bugün Beijing'de düzenlenen, yerli ve yabancı muhabirlerin katıldığı basın toplantısında, Çin'in "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımını hayata geçirmesiyle ilgili olarak şunları söyledi: ses fonu

    "Diplomatik alanda ülkeler arası barış içinde bir arada yaşama ile eşitlik, karşılıklı yarar ve ortak gelişmenin ilerletilmesi için büyük çaba gösterdik. İyi komşuluk ve karşılıklı güvenin kurulması ve anlaşmazlıkların diyalog gibi diplomatik yollarla çözülmesi için elimizden geleni yaptık. Ortak güvenlik ve kalıcı barış arayışındayız. Farklı medeniyetler arasındaki temasların pekiştirilmesi için çabalarımızı sürdürdük. Enerji tasarruflu ve çevre dostu bir toplumun inşası ve bu alanlardaki işbirliğinin güçlendirilmesinde ısrar ettik."

    Son yıllarda Çin liderleri, "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımına, uluslararası arenada sık sık değindi. Bu iki yaklaşım, uluslararası toplum tarafından tanınıyor ve kabul görüyor. ABD'nin Maryland Üniversitesi Strateji ve İşletme uzmanı Prof. Anil K. Gupta, iki yaklaşımın birbirine sıkı sıkıya bağlı olduğunu belirterek şunları söyledi: ses fonu

    "Bence barışçı gelişme yaklaşımı ve uyumlu dünya yaklaşımı birbirleriyle uyumludur. Barışçı gelişme, Çin ile diğer ülkeler arasındaki uyumlu ilişkileri simgeliyor. Barışçı gelişmenin merkezi ise ortak kazanç kavramıdır. Çin'in gelişmesi, diğer ülkelerin zararına değildir."

    Tayland'ın Çin Büyükelçisi Jullapong Nodsrichai, Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun çalışma raporunu olumlu değerlendirdiğini ifade ederek şöyle konuştu: ses fonu

    "Wen Jiabao raporunda, Çin'in gelişmesinin barışçı ve istikrarlı bir gelişme olduğunu belirtti. Bu, dünya ülkelerinin dikkat ettiği bir konudur. Çünkü Çin dev bir ülke, her ülke Çin'in gelişme yönünü büyük ilgiyle izliyor. Çin'in uyumlu gelişmeyi vurgulaması, herkesi sevindirdi."

    Bazı yabancı şahsiyetlerse, Çin'in ortaya attığı "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımının Çin'in geleneksel kültür ve felsefesine dayandığını belirtti. Fransa'nın eski Çin Büyükelçisi Jean-Pierre Lafont, uyumun Çin felsefesinin temeli olduğunu, Konfüçyus'tan başlayarak eski düşünürlerin hep "uyum" arayışında olduğunu hatırlatarak, dostluğun ancak ve ancak temas ve anlayış temelinde pekiştirilebileceğini söyledi.

    Çin Uluslararası Radyosu'nun röportajını kabul eden yabancı şahsiyetler, Çin hükümetinin önerdiği "uyumlu dünya" ve "barışçı gelişme" yaklaşımının bir sözden ibaret olmadığını, Çin'in bu yaklaşımı gerçekçi hareketlerle hayata geçirmekte ve kendi gelişmesini ilerletmenin yanı sıra, uluslararası işlere de faal olarak katılmakta olduğunu, dolayısıyla Çin'in, sorumlu bir ülke imajını yansıttığını vurguladı. Fransa'nın eski Çin Büyükelçisi Lafont, Çin'in ileri sürdüğü barışçı gelişme yolunun, çevreyi etkin şekilde koruyan ve gerçekten barışçı gelişme için çabalayan bir yol olduğunu ve Çin'in Kore Yarımadası'ndaki nükleer sorunu çözmek için harcadığı çabaların iyi bir örnek oluşturduğunu söyledi. Lafont, Çin'in komşu ülkeleri Rusya ve Hindistan'la ilişkileri geliştirmeye ve Shanghai İşbirliği Örgütü'ne önem vermesinin, Çin'in çevre ve bölge barışının korunması için harcadığı çabaların bir parçası olduğunu ve bunun Çin'in ekonomik büyümesinin de yararına olduğunu sözlerine ekledi.