"Dünyanın Damı" olarak adlandırılan Tibet Özerk Bölgesi, Çin'in Tibet milliyetinin toplu olarak yaşadığı bir bölge. Geçen binlerce yıl içinde, Tibetliler görkemli bir kültür yarattı. Bugünkü programımızda, sizlere Tibet toprağında büyüyen Tibetli besteci Meilangduoji'yi tanıtacağız.
Kısa süre önce, Çin Tibet Kültürü Koruma ve Geliştirme Derneği'nin organizasyonuyla, Tibet'in kültür ve sanat çevresinden dört kişi ABD'yi ziyaret ederek, ABD'nin bazı üniversitelerindeki meslektaşlarıyla kültür konusunda fikir alışverişinde bulundu. Tanınmış Tibetli besteci Meilangduoji de bu ziyarete katıldı. Besteci, ziyareti sırasında, Amerikalı meslektaşlarına Tibet'in rengarenk geleneksel müziği tanıtmaya çalıştı.
"Bazı Amerikalı meslektaşlar, 1950-1960'lı yıllardaki Tibet müziğini dinlemişler, ancak çağdaş Tibet müziğini hiç dinlememişler. Tibet müziğinin yüzlerce, hatta binden fazla yıllık bir geçmişe sahip olduğunu söylediğimde çok şaşırdılar. Kimi üniversiteler, Tibet müziği ve kültürünü daha çok tanımak için bir kez daha ders vermemi istediler. Bunun gibi karşılıklı teatiler sayesinde Tibet kültürünü daha derin bir şekilde tanıdılar. Kültürel alışveriş yapılmalıdır. Görkemli Tibet kültürümüzün, dünya halkları tarafından bilinmesi gerekiyor"
Meilangduoji, Tibet'in doğusundaki Changdu bölgesindeki bir asker ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na mensup bir Tibetli subay olan babası, geleneksel Tibet müziğini çok seviyordu. Babasının etkisi ve kendi sanat yeteneğiyle, dokuz yaşındaki Meilangduoji sahneye çıkmaya başladı. Meilangduoji, 20 yaşındayken Çin'deki tanınmış Shanghai Konservatuvarı'nı kazanarak, müzik eğitimine başladı.
Meilangduoji, bir seferinde Tibet'teki çok ucra bir hayvancılık bölgesini ziyaret ederken, hayvanları otlatan bir Tibetli çocuğun, kendisinin yazdığı "Dünkü Güneş" adlı şarkıyı seslendirdiğini duydu. Bundan çok etkilenen Meilangduoji'nin kafasına şöyle bir inanç yerleşti: Kendisini yetiştiren bu toprağa teşekkür etmek için mutlaka güzel müzik eserleri yazacaktı.
Ondan sonra, Meilangduoji geleneksel Tibet müziğinden daha çok şey öğrenmek için çalışmaya başladı ve Tibet'in klasik saray müziğini dünyaya tanıtmak için, iki yıl harcayarak Tibet'in saray müziğini çalmayı öğrendi. 1987 yılında, Meilangduoji, Tibet Özerk Bölgesi Şarkı ve Dans Topluluğu'na bağlı "Ka'er Saray Müziği Grubu"nun başmüzisyeni olarak İngiltere'ye giderek İngilizlere çok başarılı gösteriler sundu.
"Çin'in Tibeti'nin temsilcisi olarak İngiltere'de gösteri yaptık. Gösteri çok başarılıydı. İzleyiciler, Tibet'in bu kadar güzel müziğe, görkemli kültüre ve uzun geçmişe sahip olmasından çok etkilendi. Salondaki izleyicilerin hepsi gözleri kapalı olarak müziği dinledi. Gösteri hakikaten izleyiciler arasında büyük yankı uyandırdı"
Ondan sonraki 10 yılda, Meilangduoji ve müzik grubu ardı ardına Fransa, Almanya, İsveç, Avusturya gibi onlarca Avrupa ülkesinde gösteri yaparak, Tibet'in zengin kültür ve sanatını daha çok insana tanıttı.
Meilangduoji, bir yandan geleneksel Tibet müziğinden sürekli yeni şeyler öğrenmeye çalışıyor, diğer yandan da onlarla kendi müziğini zenginleştirmeye dikkat ediyor. 1995 yılında profesyonel besteci olarak çalışmaya başlayan Meilangduoji, bestelediği "Kutsal Kartala Yönelik Hayal" adlı şarkıyla bir kez daha başarı kazandı. Bu müziğe değinirken Meilangduoji şunları söyledi:
"Hem Tibetli, hem de Hanlı izleyiciler bu şarkıyı çok seviyor. Bence bu şarkı, Tibet melodisinin çağdaş ritimle birleşmesinden doğan bir üründür."
Bugüne kadar Meilangduoji 200'den fazla, çeşitli tarzda müzik parçası yarattı ve birçok devlet düzeyinde ödül kazandı. 2003 yılında, Meilangduoji yeniden Shanghai Konservatuvarı'na dönerek, araştırmacı olarak beste dersleri aldı. Bu sıralarda Meilangduoji, çok sayıda seçkin Çin ve yabancı müzik eserini araştırarak, ufkunu genişletti ve çağdaş bestecilik konusunda da daha çok bilgi edindi.
|