Zhao Songting
中国国际广播电台

     Zhao Songting, 1924 yılında Zhejiang eyaletinin Dongyang ilçesinde doğdu. Kendini bildi bileli müziğe büyük bir ilgi gösteren Zhao, 9 yaşındayken dizi öğrenmeye başladı. Sonraki zamanlarda sırasıyla erhu, pipa, sanxian, suona gibi halk enstrumanlarının çalınmasını da öğrendi. 16 yaşında ortaokuldan mezun olan Zhao, önce KunQu müzik kursuna, ardından da Müzik Eğitim Bilimleri Enstitüsü’ne girdi. Zhao, mezun olduktan sonra çeşitli okullarda müzik öğrenmenliği yaptı. Ancak 22 yaşına girdiğinde Zhao, ailesinin şiddetli tepkisi karşısında müzik idealinden vazgeçmek zorunda kalıp, Shanghai Hukuk Fakültesi’nde hukuk okumaya başladı.

  Zhao Songting, 1949 yılında hukuku bırakıp sanatçı grubuna katıldı. Bir süre sonra Zhao, sadece birkaç batılı enstruman öğrenmiş olmakla kalmayıp müzik eleştirmenliğine başladı. 1954 yılında Çin’in Kuzey-Doğu bölgesinde tedavi gören Zhao, bulunduğu yerdeki doğal manzaralar ve halkın mutlu çalışma hayatından etkilendi ve günden güne kalkınmakta bulunduğu ülkeyi sabah güneşine benzeterek “Sabah” adlı dizi (bambudan yapılan bir türlü flüt)solosunu yazmaktan kendini alıkoyamadı. 1956 yılında Zhejiang eyaletindeki Folk Dansı ve Şarkısı Topuluğu’na katılan Zhao, 1. Ulusal Müzik Haftası’nda seyircilere “Sabah”ını sundu ve son derece başarılı oldu. 

  1964 yılında “Shanghai Baharı” konserine kendi yazdığı “Maojiang Manzarası” ve “Yoğun Biçimde Çay Toplama”yı getiren Zhao, hem müzikseverler hem de eleştirmenler tarafından övüldü. 

  Zhao, ilgisini bir zaman dizinin yapım tekniğine verdi ve fizikçi olan kardeşi Zhao Songling ile birlikte dizinin uzunluğunun hesap edilmesi ve kullanılması, dizinin ısısı ile sesi arasındaki ilişki v.b. konularda uzun süren araştırmalar ve deneyimler yaptı. Sonuç olarak dizinin yapımına bilimsel bir teori sağladı.

  Zhao’nun öğretmenliği de çok başarılıydı ve öğrencilerinden birçoğu dünya çapında ün kazandı. Zhao’nun uğraştığı başka iki konu da biliniyor. Birinci konu, eğimli dizi olarak biliniyor. Yani kullanıldığında bir rahatsızlık olmadan dizinin uzunluğunu arttırmak. İkinci konu ise “tek boruda iki dizi” veya “Paralel dizi” deniyor. Sanatçı bu tür dizi kullandığında her iki eli hafifçe sallanarak Dayan diye adlandırılan bir kuşun kanatları gibi hareket eder ve seyircilere özel bir güzellik getirir. Bu tür dizi ancak eski kitaplarda kayıtlıdır ve bazı eski duvar tablolarında göründü, mevcut modeli hala bulunamadı. 

  Çin’de dizi sanatının önemli iki tarzı vardı. Birincisi, incelik, zerafet, zenginlik gibi özellikler taşıyan Güney tarzı, ikincisi ise güçlü, parlak ve doğal bir vahşilik taşıyan Kuzey tarzı. Zhao, müzikte yeni dönemin felsefesini göstermek için her iki tarzın üstünlüklerini bir araya getirip batılı flüttün de bazı çalma tekniklerinden faydalanarak sesteki yumuşaklık ve gücü mükemmel bir şekilde birleştirdi ve yeni Zhe Tarzı’nı oluşturdu. Ayrıca Zhao, başka bir halk enstrumanı, Suona’ya özgü olan yöntemi dizinin çalınmasına getirdi ve böylece dizi seslerinin değişme kapasitesini büyüttü. Zhao Songting, böylece gerek çalma ve yaratma, gerekse öğretim ve bilimsel araştırma açısından kendisine has bir dizi sanatı oluşturdu. 

  Zhao, sanattaki güzellikleri “müzik tekniği ancak içeriği belirtmek için vardır, bu hedef dışına çıkınca teknik bulunmaz” şeklinde tanımlıyor. Dizinin yapım tekniğinin güncelleşmesiyle kullanma sanatının da sürekli gelişmesi gerekir. Tekniklerin nereden geldikleri önemli değil, önemli olan müziğin içeriğinin belirlenmesine faydalı olmalarıdır ve bu tür teknikler öğrenmeliyiz.

  Zhao’nun dizi sanatını düzenli eğitimle değil, halktan öğrenmesine rağmen, edebi hazinesi zengin, bilimsel bilgileri çok sistemliydi. Kitapları kısa, ama öz, farklı kısımları iyi bir şekilde birbirine bağlanıyor. Bu nedenle öğrencilerinin çoğu çok başarılı oldu. 

  Zhao Songting, milli müziğin halka yayılması için yorulmadan çaba harcadı ve milli müzik alanındaki en çalışkan emekçilerden biri oldu. Zhao, 2001 yılında hastalıktan dolayı Hangzhou’da bu dünyadan ayrıldı.

  [Müzik eserini dinleyin]İlkbahardaki Orkide