中国国际广播电台
Zhao
Songting, 1924 yılında
Zhejiang eyaletinin Dongyang
ilçesinde doğdu. Kendini
bildi bileli müziğe büyük
bir ilgi gösteren Zhao, 9 yaşındayken
dizi öğrenmeye başladı.
Sonraki zamanlarda sırasıyla
erhu, pipa, sanxian, suona
gibi halk enstrumanlarının
çalınmasını da öğrendi.
16 yaşında ortaokuldan mezun
olan Zhao, önce KunQu müzik
kursuna, ardından da Müzik Eğitim
Bilimleri Enstitüsü’ne
girdi. Zhao, mezun olduktan
sonra çeşitli okullarda müzik
öğrenmenliği yaptı. Ancak
22 yaşına girdiğinde Zhao,
ailesinin şiddetli tepkisi
karşısında müzik
idealinden vazgeçmek zorunda
kalıp, Shanghai Hukuk Fakültesi’nde
hukuk okumaya başladı. Zhao
Songting, 1949 yılında
hukuku bırakıp sanatçı
grubuna katıldı. Bir süre
sonra Zhao, sadece birkaç batılı
enstruman öğrenmiş olmakla
kalmayıp müzik eleştirmenliğine
başladı. 1954 yılında Çin’in
Kuzey-Doğu bölgesinde tedavi
gören Zhao, bulunduğu
yerdeki doğal manzaralar ve
halkın mutlu çalışma hayatından
etkilendi ve günden güne
kalkınmakta bulunduğu ülkeyi
sabah güneşine benzeterek
“Sabah” adlı dizi (bambudan
yapılan bir türlü flüt)solosunu
yazmaktan kendini alıkoyamadı.
1956 yılında Zhejiang
eyaletindeki Folk Dansı ve Şarkısı
Topuluğu’na katılan Zhao,
1. Ulusal Müzik Haftası’nda
seyircilere “Sabah”ını
sundu ve son derece başarılı
oldu.
1964 yılında
“Shanghai Baharı”
konserine kendi yazdığı
“Maojiang Manzarası” ve
“Yoğun Biçimde Çay
Toplama”yı getiren Zhao,
hem müzikseverler hem de eleştirmenler
tarafından övüldü.
Zhao, ilgisini bir zaman
dizinin yapım tekniğine
verdi ve fizikçi olan kardeşi
Zhao Songling ile birlikte
dizinin uzunluğunun hesap
edilmesi ve kullanılması,
dizinin ısısı ile sesi arasındaki
ilişki v.b. konularda uzun süren
araştırmalar ve deneyimler
yaptı. Sonuç olarak dizinin
yapımına bilimsel bir teori
sağladı.
Zhao’nun öğretmenliği
de çok başarılıydı ve öğrencilerinden
birçoğu dünya çapında ün
kazandı. Zhao’nun uğraştığı
başka iki konu da biliniyor.
Birinci konu, eğimli dizi
olarak biliniyor. Yani kullanıldığında
bir rahatsızlık olmadan
dizinin uzunluğunu arttırmak.
İkinci konu ise “tek boruda
iki dizi” veya “Paralel
dizi” deniyor. Sanatçı bu
tür dizi kullandığında her
iki eli hafifçe sallanarak
Dayan diye adlandırılan bir
kuşun kanatları gibi hareket
eder ve seyircilere özel bir
güzellik getirir. Bu tür
dizi ancak eski kitaplarda kayıtlıdır
ve bazı eski duvar tablolarında
göründü, mevcut modeli hala
bulunamadı.
Çin’de dizi sanatının
önemli iki tarzı vardı.
Birincisi, incelik, zerafet,
zenginlik gibi özellikler taşıyan
Güney tarzı, ikincisi ise güçlü,
parlak ve doğal bir vahşilik
taşıyan Kuzey tarzı. Zhao,
müzikte yeni dönemin
felsefesini göstermek için
her iki tarzın üstünlüklerini
bir araya getirip batılı flüttün
de bazı çalma tekniklerinden
faydalanarak sesteki yumuşaklık
ve gücü mükemmel bir şekilde
birleştirdi ve yeni Zhe Tarzı’nı
oluşturdu. Ayrıca Zhao, başka
bir halk enstrumanı,
Suona’ya özgü olan yöntemi
dizinin çalınmasına getirdi
ve böylece dizi seslerinin değişme
kapasitesini büyüttü. Zhao
Songting, böylece gerek çalma
ve yaratma, gerekse öğretim
ve bilimsel araştırma açısından
kendisine has bir dizi sanatı
oluşturdu.
Zhao, sanattaki güzellikleri
“müzik tekniği ancak içeriği
belirtmek için vardır, bu
hedef dışına çıkınca
teknik bulunmaz” şeklinde
tanımlıyor. Dizinin yapım
tekniğinin güncelleşmesiyle
kullanma sanatının da sürekli
gelişmesi gerekir.
Tekniklerin nereden geldikleri
önemli değil, önemli olan müziğin
içeriğinin belirlenmesine
faydalı olmalarıdır ve bu tür
teknikler öğrenmeliyiz.
Zhao’nun dizi sanatını
düzenli eğitimle değil,
halktan öğrenmesine rağmen,
edebi hazinesi zengin,
bilimsel bilgileri çok
sistemliydi. Kitapları kısa,
ama öz, farklı kısımları
iyi bir şekilde birbirine bağlanıyor.
Bu nedenle öğrencilerinin çoğu
çok başarılı oldu.
Zhao Songting, milli müziğin
halka yayılması için
yorulmadan çaba harcadı ve
milli müzik alanındaki en çalışkan
emekçilerden biri oldu. Zhao,
2001 yılında hastalıktan
dolayı Hangzhou’da bu dünyadan
ayrıldı.
[Müzik eserini
dinleyin]:
İlkbahardaki
Orkide
|