中国国际广播电台
“Dongxiao”
olarak da denilen xiao, Çin’in
eski üflemeli çalgılarından
biridir. Xiao, birkaç bin yıl
önce Çin’de yaygın olarak
kullanılıyordu. Xiao’nun
kaynağı denilince,
paixiao’dan da söz etmeli.
Paixiao, birkaç gaydanın,
yani birkaç xiao’nun
birbirlerine bağlanmasıyla
oluşur. Bir gaydanın üzerinde
birkaç delik açılırsa,
farklı sesler elde edilebildiği
anlaşıldı. Böylece birkaç
gaydadan oluşan paixiao ve üzerinde
birkaç delik bulunan tek
gayda olan xiao oluşturuldu. Bugünkü
Xiao, Çin tarihindeki Han
Hanedanı döneminde bulundu.
Xiao, o zamanlarda
“Qiangdi” olarak adlandırılıyordu.
Qiangdi, Çin’in Sichuan ve
Gansu eyaletlerinde yaşayan
Qiang milliyetinden halkın önemli
bir müzik aletiydi. 1. yüzyılda
Sarı Nehir bölgesine yayılan
qingdi, altı delikli olarak
geliştirildi ve bugünkü
xiao’ya çok benzeyen bir
hale geldi.
Şekli flüte benzeyen
Xiao’nun yapısı çok
basittir. Değişik bambu türlerinden
yapılan xiao, flüte göre
biraz daha uzundur. Baş kısmı
kapalı olan xiao’nun ön yüzünde
bir üfleme deliği ve beş
ses deliği, arka kısmında
ise bir ses deliği daha var.
Xiao’nun sesi yumuşak
ve güzeldir. Çalınma yöntemi
temel olarak flüte benzeyen
xiao, hızlı melodili
ezgilerden çok duygulu
ezgiler için uygundur. Xiao,
genellikle, güzel doğal
manzaralarını ve insanların
duygularını ifade ederken
kullanılır. Tek başına ve
diğer çalgılarla beraber çalınabilir,
yerel operalarda sıkça
kullanılır.
Xiao’nun çok çeşidi
vardır.
Bunlardan Zizhu Dongxiao
ile çalınan “Bir Grup
Yabani Kazın Havadan İnişi”
adlı ezgide, inişten önce
havada dolaşan bir grup
yabani kaz anlatılıyor.
Örnek
ezgi: "Bir Grup Yabani Kazın Havadan İnişi"
|
