中国国际广播电台
Çinlilerin “yemeklerle
beslenmek ilaçlarla
beslenmekten iyidir” diye
bir atasözü vardır. Bu söz,
insanların sağlıklı
beslenirken yemeklerin yapısına
özen göstermeleri gerektiğini
ifade ediyor. Bazı kişiler
ekonomik durumları iyi
olmamasına rağmen mümkün
olduğu kadar yemekleri iyi ve
sağlıklı bir şekilde hazırlamaya
çalışıyorlar. Ekonomik
durumu iyi olanlar da sağlıklı
yemeklere daha büyük önem
veriyorlar. Zaman içinde
yemek faaliyeti insan yaşamının
değişik yönlerini de
ilgilendirmeye başladı. Böylece,
toplumsal ilişkiler için
protokol ve yemek geleneğinin
yanında, yeni yıl ve
bayramlar için, inançlar, düğün
ve cenaze, doğum ve doğum günü
için de yemek yemek
gelenekleri meydana geldi. Toplumsal
temaslar için protokol ve
yemek geleneği esas olarak
sosyal yaşam alanında
kendini gösteriyor. Yakınlar
ve dostlar arasındaki
temaslar, bilindiği gibi
oldukça fazladır. Bu çevrede,
örneğin çocuk doğumu ve
yeni bir eve taşınma gibi önemli
olaylarla karşılaşıldığı
zaman, genellikle hediyeler alınır,
ziyaretler gerçekleştirilir.
Ev sahibinin ise herşeyden önce
düşündüğü şey,
konuklara hangi yemekleri ve içecekleri
vereceğidir. Mümkün olduğu
kadar bol ve güzel yemekler
hazırlanmalı, konuklar
memnun edilmelidir. İşadamları
da iş görüşmeleri ve
pazarlık yaparlarken “iş
yemeklerine” alışkındırlar.
Yemek bittiğinde, iş de
tamamdır!
Her bölgenin örf ve
adetlerinin değişik olması
nedeniyle konuklara verilen
yemekler de kendi özelliklerine
sahiptir. Eskiden Beijing’de
misafirler makarnayla ağırlanırsa,
ev sahibinin misafirlerin
kalmalarını istediği anlamına
geliyordu. Eğer misafirler
kalırlarsa ev sahibi yakınlık
göstermek için misafirleri
bu Jiao Zi (mantı) ile ağırlar.
Yakın ve dostlar ziyaret
edilirken hediye olarak
“Jingbajian”, yani sekiz
çeşit pasta verilir. Güney
Çin’deki bazı köylerde ev
sahibi gelen misafirlere çay
getirdikten sonra hemen mutfağa
giderek pasta yapar, ya da
birkaç yumurta ya da birkaç
parça “Niangao” (yapışkan
pirinçten yapılmış bir
tatlı) haşlanarak şeker
konulmuş halde misafirlerini
bunların tadına bakmaya
davet eder, sonra da asıl
yemeği pişirir.
Çin’in doğusunda
bulunan Fu Jian eyaletindeki
Quanzhou kentinde halk
ziyarete gelen misafirleri
meyvelerle ağırlar. Yerel
halk kitleleri buna “Tian
Tian”, yani “Tatlı Tatlı”
derler. Bu aynı zamanda
misafirleri tatlıyı yemeye
davet etmek anlamı da taşır.
Ayrıca meyveler arasında
mandalina da bulunmalıdır.
Çünkü yerli lehçede
“Ju” yani mandalina,
“Ji” yani “uğurlu” sözcüğüyle
eşseslidir. Bu, misafirlerin
uğurlu olması ve mandalina
gibi tatlı yaşamasını
temenni etmeyi simgeler.
Misafirler yemeğe davet
edilirken bölgelere göre,
gelenekler de farklıdır.
Beijing bölgesinde en
basitinden sekiz tabak soğuk
yemek ve 8 kase sıcak yemek
olmalıdır. Çin’in
kuzeyinde bulunan Heilongjiang
bölgesinde ise konukları ağırlamak
için çift sayılı yemekler
verilmeli, yani her yemek çift
sayılı olmalıdır. Ayrıca
bazı yerlerde yemekte mutlaka
balık da olmalıdır. Balık,
ailenin zengin olduğunu ve
“fazlası var” demek
istediğini gösterir.
Toplumsal yaşamda en fazla
yer verilen ve en görkemli düzenlenen
yemekler arasında, örneğin
kız isteme yemeği, kız veya
delikanlıyı görme yemeği,
nişan yemeği, düğün yemeği
ve yeni evli kızın
anne-babayı ziyaret yemeği
gibi yemekler vardır. İçlerinde
en görkemlisi düğün yemeğidir.
Örneğin, Çin’in kuzey bölgesinde
yer alan Shanxi eyaletinde düğün
yemeklerinin her birinin anlamı
farklıdır. İlk yemek kırmızı
ettir. Yani “kırmızı”
ile “tüm ailenin
mutluluklarla dolu” olduğu
ifade edilir. İkinci yemek,
“mutlu aile”dir; bu “tüm
ailenin neşe içinde bir
araya gelme ve mutluluklardan
yararlanması” anlamına
gelir. Üçüncü yemek ise
Babaofan’dır. Aşureye
benzeyen bu yemek, yapışkan
pirinç, Çin hurması,
zambak, kuru meyveler ve nilüfer
tohumları gibi sekiz
malzemeden yapılır. Bu yemeğin
anlamı, birbirini severek
evlenenlerin sonuna kadar
beraber yaşamalarıdır.
|