Aralık ayından beri adım adım azalttı
FED'in karar kuruluşu Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), iki gün süren toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, FED'in bu ay sonunda tahvil alım programına son vereceğini açıkladı. En son 15 milyar dolara çekilen aylık tahvil alımı, böylece sıfıra indiriliyor. Bu, ABD'nin üçüncü tur niceliksel genişleme politikasının sona ermesi anlamına geliyor.
FED'in bu kararı, beklentilere uygun. FED, ayda 85 milyar dolar tutarındaki tahvil alımını, geçen yılın Aralık ayından beri adım adım azalttı. Federal Açık Piyasa Komitesi, ABD'deki istihdam piyasasının giderek iyileştiğini, mal fiyatlarındaki istikrara paralel olarak, ABD ekonomisinin gelecekte istihdama destek potansiyelinin parlak olacağını bildirdi.
"Faizde zamanlama perfomansa bağlı"
FED, faiz politikasıyla ilgili olarak, tahvil alım planı sona erdikten sonra uzun bir süre, federal fon oranını sıfıra yakın bir seviyede tutacağını bildirdi. FED, faiz artırımının zamanlamasının ise ekonomik perfomansa bağlı olduğunu belirtti. Enflasyona da değinen FED, düşük enerji fiyatları ve diğer unsurların, ABD'de şu anki enflasyon oranının nispeten düşük olmasını sağladığına dikkat çekti. Ancak enflasyon oranının uzun vadeli olarak yüzde 2'nin altında tutulma olasılığı, yılın başından beri azalıyor. Genel olarak, FED'in yüzde 2 enflasyon hedefinin gereçkleştirilebileceği belirtiliyor.
Analistler, FED'in açıklamasını değerlendirirken, uzun süre son derece düşük bir faiz oranı uygulanmasının, esas olarak piyasadaki çalkantı kaygısından kaynaklandığına dikkat çekiyorlar. Son zamanlarda global ekonomik büyüme yavaşlıyor, finansal piyasa ise hep büyük dalgalanma içinde. FED faiz politikasında değişiklik sinyali verirse yatırımcılar, FED'in beklenenden önce faiz artırımı uygulayabileceği düşüncesiyle harekete geçebilirler. Düşük faiz oranının korunması aynı zamanda istihdam piyasasının yeniden canlandırılmasına ve düşük enflasyon oranınının korunmasına hizmet eder.
Yeni krizlere kapı araladı
2008 yılından itibaren, FED, art arda 3 tur niceliksel genişleme politikası uyguladı. Birinci tur, finansal sistemi istikrarlı hale getirmeyi hedefliyordu. Son iki tur ise büyümeyi teşvik amacıyla açıklandı.
ABD kamuoyunda nicelikli genişleme politikasının rolü hakkında farklı görüşler var. Destekleyenler, FED nicelikli genişleme politikası uyguladığından beri, ABD'de işsizlik oranının yüzde 8'den yüzde 5,9'a düşürüldüğünü, ekonominin art arda 5 yıldır büyüdüğünü belirtiyorlar.
Karşı çıkanlar ise son yıllarda ABD'de durgunluk yaşandığını, tahvil satın almanın kısıtlı faydalarına karşılık büyük riskler yarattığını savunuyorlar. Üç tur süren nicelikli genişleme politikası boyunca 3 trilyon doları aşkın para basıldığına dikkat çekiliyor. Bu durum, dünya çapında aşırı enflasyon, büyük miktarda sermaye köpüğü yaratabilir, finansal sistemi istikrarsız hale getirerek yeni krizlere kapı aralayabilir.
FED'in tahvil alımına son verme kararı piyasadaki beklentiye uyuyor ancak kararın açıklanmasından sonra New York'taki üç önemli borsa büyük düşüşle kapandı. Dün ayrıca, yatırımcıların faiz artırımı arzusunun artmasından ötürü ABD Doları diğer para birimleri karşısında yükseldi.
