Bozkırın atlı göçerlerinden günümüze çok az yapı kalmıştır. İç Moğolistan bozkırlarında sıkça karşılaşılan taş yığınları, tarihten günümüze uzanan kırıntılardan bazıları.

Aobao Xianghui... Aobao'da Buluşalım... Bu şarkıyı Çin'de yediden yetmişe herkes ezbere bilir. Şarkıda bahsi geçen genç delikanlı, dolunaylı bir gecede bir Aobao'nun başında sevdiği kızı beklemektedir.

Peki Aobao nedir? Moğol gençleri neden Aobao'da buluşur?

Pek çok kişi Aobao'yu yurt adı verilen Moğol çadırlarıyla karıştırıyor. Aobao, Moğolcada taş yığını anlamına gelir. Üç katmandan oluşur. Üç, altı ve dokuz Moğolların uğurlu rakamlarıdır. Bu nedenle Aobao'lar üçlü veya dokuzlu gruplar halinde dizilirler. Buna rağmen en çok tercih edilen tek bir Aobao'dur. Üçlü bir Aobao'da bir büyük, iki küçük taş yığını bulunur. Dokuzluda ise bir büyük, sekiz küçük Aobao vardır.

Bozkırda insanlar yollarını kaybetmemek için çeşitli çözümler üretmişti. Bir yol işareti işlevi gören Aobao'lar, ilk olarak bu ihtiyacı karşılamak için inşa edildi. Bugün pek çok bozkır tarıma açılmış ve ulaşım imkanları genişlemiş olsa da, halen bozkır yaşamını sürdüren insanlar adres tarif ederken "Üçüncü Aobao'dan solan dön" diyebilirler.

İlk kasaba ve kentler ortaya çıktığında, Aobao'lar terminal işlevi görüyordu. Zamanla sembolik anlamlar kazandı. Cengiz Han, seferlerine çıkmadan evvel bir Aobao'nun başına gelerek zafer için dua ederdi. Cengiz Han zamanından sonra, Moğollar kahramanlarını anmak için Aobao başında buluşuyordu. Ölen kahramanların kılıçları ve baltaları Aobao'ya gömülürdü.

Çin'in Moğol egemenliğine girdiği Yuan Hanedanı döneminde, hanedanın Beijing'den önceki başkenti Shangdu'nun kent planı incelendiğinde, kent çevresindeki dört tepede dört adet Aobao bulunduğu görülür. Bu taş yığınları, sınırları belirlemekle kalmamış, aşağıda saray için işaret kulesi işlevi de görmüştür.

Shangdu kalıntısı, Moğolistan Yaylası'nın güneydoğusunda bulunuyor. Cengiz Han, 1256 yılında Shangdu'da Kaiping vilayetini kurmuş, 1263 yılında ismini "yukarı başkent" anlamındaki Shangdu'ya çevirmiş ve burayı Yuan Hanedanı'nın ilk başkenti ve yazlık kent olarak kullanmıştır. Shangdu kalıntısı etrafındaki Aobao'lar, mezarlar, ormanlar ve çöller, yerel yönetim ve halkın ortak çabaları sayesinde çok iyi korunmuştur. Shangdu kalıntısı, 2012 yılında Dünya Mirasları Listesi'ne alındı.

Aobao, bugün bir çeşit sunak işlevi görüyor. Aobao'ya çeşitli yemekler ve içkiler getiren insanlar, güzel hava, bol hasat ve iyi talih için dua ediyor. Bu gibi etkinlikler bazen çok küçük ölçekli, bazen de büyük bir seremoni havasında yapılıyor. Her yaz otlaklar yeşerdiğinde, inekler ve koyunlar otlamaya başladığında, çobanlar Aobao'ya giderek dilekte bulunur. Aobao, beyaz eşarplar ve renkli kıyafetlerle süslenir. Aobao çevresinde etnik danslar da yapılabilir. Aobao başında tapınmanın usulü şöyledir, önce Gök Tengri'ye, sonra toprağa ve sonunda atalara saygı gösterilir. Moğol inancında Tanrı gökte, insan yerde yaşar. İnsan, Tanrı'ya ulaşmak için yüksek bir tepeye çıkar.

Moğolların her yıl coşkuyla kutladığı şenliklerden biri Aobao festivalleridir. İlkbaharda kutlanan bu festivalde binlerce kişi Aobao'da buluşur, ateş yakar, taşlara renkli kumaşlar asarak dilek tutar. Moğollar ayrıca doğum, evlilik, çeşitli işlerde başarı gibi durumlarda Aobao yaptırırlar.

Bu bilgileri edindikten sonra programımızı Aobao'da Buluşalım adlı halk şarkısıyla bitirelim ve Moğol çayırlarının kokusunun hissetmeye çalışalım...