Çinli astronotlar uzayda günlük yaşamlarını nasıl sürdürüyorlar?

2021-12-27 17:13:42

Kısa süre önce Çinli astronotların uzay istasyonunda ev işleri yapmalarıyla ilgili videolar internet kullanıcılarının odağı haline geldi.

Bir çok internet kullanıcısı, aniden farkında vararak “Demek ki astronotlar da ev işleri yapıyorlar.” diye paylaştı.

Videoda, astronot Zhai Zhigang'ın sabah kalktıktan sonra, ilk olarak uyku alanından çıkarak diğer iki iş arkadaşına kahvaltı hazırlaması görülebilir.

Astronotlar Wang Yaping ve Ye Guangfu ise kalkıp yıkandıktan sonra, Zhai ile birlikte kahvaltı yapmak için masaya geldiler.

Yemekten sonra, masayı temizlemekten sorumlu Wang ve Ye, çeşitli mutfak atığını farklı kategorilere göre paketledi.

Başka bir videoda, Zhai ve Ye’nin elektrikli süpürgeye benzeyen bir araçla uğraştığı görülebilir.

图片默认标题_fororder_1

Zhai Zhigang, diğer iki meslektaşına kahvaltı hazırlıyor

Astronotlar uzay istasyonunda 3 ay kadar kısa veya yarım yıl kadar uzun bir süre yaşarlar. Şu anda hâlâ uzay istasyonunda bulunan Shenzhou-13 mürettabatı tam iki aydır uzaydalar ve orada dört ay daha kalacaktır.

Videoda uzay istasyonunun hâlâ temiz ve lekesiz olduğu görülüyor.

Üç astronot uzay istasyonunu nasıl temizler? İlk olarak, üç astronot uzay istasyonunda sırayla ev işleri yapıyorlar.

Sıvı atıkları mümkün olduğunca geri dönüşümlü olarak kullanıyorlar

Su ve hava olmadan insanoğlu yaşayamaz, bunlar en önemli kaynaklardır. Uzay istasyonunda bu ikisi özellikle değerlidir. Çünkü hepsinin büyük bir maliyetle yer küreden taşınması gerekiyor. Bu nedenle, uzay istasyonunda su geri dönüştürülür.

Uzay istasyonu yaşamında üretilen atık su esas olarak astronotların idrarından, astronotların nefes alması sırasında üretilen su buharından ve astronotların duş aldıkları atık sudan elde edilir. Değerli su kaynaklarını korumak için, yukarıdaki üç tür atık su büyük ölçüde geri dönüştürülebilir.

İdrar, banyodaki ekipman tarafından emildikten sonra damıtılır, yoğunlaştırılır ve saflaştırılarak içindeki zararlı maddelerden uzaklaştırılır ve içme standartlarına uygun su oluşturulur. Bu tür sular hem içilebilir, hem de oksijen üretiminde kullanılabilir. Arıtılmış sudan kalan konsantre sıvı ise paketlenerek bir kargo uzay aracına yüklenir.

Banyodan çıkan atık su ve soluma yoluyla atılan su buharı genellikle aynı şekilde arıtılır.

Katı atıklar paketlenerek kargo uzay aracına yüklenir

图片默认标题_fororder_2

Astronot Wang Yaping çöpleri geri dönüştürmek için yemek masasını temizliyor.

Astronotların uzay yaşamında ürettiği her türlü katı atık ayrı ayrı paketlenerek "Tianzhou" adlı kargo uzay aracına yüklenecek. Bu atıklar, Tianzhou Uzay aracının uzay istasyonundan ayrılıp atmosfere geri döndüğünde atmosferde yanacak.

Bu katı atıklar arasında gıda ambalaj poşetleri, astronotların dışkıları ve eski giysiler var. Astronotlar uzay istasyonunda çamaşır yıkayamazlar. Çünkü su uzay istasyonunda çok değerli ve geri dönüştürülmesi gereken bir kaynaktır.

Uzay istasyonunda, astronotlar iç çamaşırlarını daha sık değiştirirler ve değiştirilen iç çamaşırları katı atık olarak paketlenip kargo uzay aracına yüklenir. Pantolon ve ceket gibi dış giysiler daha uzun süre dayanır. Eğer dış giysiler kirlenirse, katı atık olarak paketlenebilir.

Dışkılar da paketlenip kargo uzay aracına yüklenir

İdrarla karşılaştırıldığında, dışkının işlenmesi o kadar kolay değildir.

Rus bilim insanları, daha önce bir tür mikrobiyal arıtma ekipmanını icat ederek mikroorganizmaların dışkıyı ayrıştırmasıyla elektrik üretilmesini hedeflemişlerdi. Ancak bu teknoloji pratik kullanıma girmedi. Dolayısıyla şu anda, uzay istasyonundaki dışkılar, doğrudan kapalı bir haznede toplanarak bir kargo uzay aracına yüklenir. Dışkılar, kargo uzay aracı dünyaya döndüğünde atmosferde yanar.

Kargo uzay araçları tek kullanımlık olduklarından dolayı yüksek sıcaklıklara dayanabilecek bir ısı kalkanına sahip değillerdir. Yani kargo uzay aracı atmosfere girdiğinde, şiddetli sürtünme nedeniyle parçalanarak, yanacaktır. Sonuç olarak, kargo uzay aracının üzerindeki atıklar da küle dönüşür.

Tozlar elektrik süpürgesiyle giderilebilir

图片默认标题_fororder_3

Zhai Zhigang ve Ye Guangfu, elektrik süpürgeyi çalıştırıyor.

 

Uzay istasyonunda da sıradan insanların evinde olduğu gibi zamanında temizlenmesi gereken her türlü toz ve döküntü vardır.  Aksi takdirde, tozlar mikroorganizmaları besleyerek astronotların sağlığını etkileyecektir. Ayrıca tozlar karbondioksit giderme cihazını bloke edecek veya ekipmanın normal kullanımını etkileyecektir.

Uzay istasyonundaki toz giderme işi, dünyadakine benzer ve aynı zamanda bir elektrikli süpürge ile yapılır. Dünyadan farklı olarak, uzay istasyonundaki ağırlıksız ortam nedeniyle tozlar kolayca havada uçabilir. Bu nedenle elektrikli süpürge dünyada olduğunda çok daha sık kullanılır. Kısa bir süre önce, astronot Wang Yaping'in Ye Guangfu'nun saçını kestiğine ilişkin bir video yayımlandı. Saçı kestirilirken, astronot Zhai Zhigang, elinde elektrikli süpürgeyle her an saç döküntülerini toplayı bekliyordu. Bu da uzay istasyonundaki özel ortamı tam olarak gözler önüne serdi.

吴丹