Haber Analiz: Asya Pasifik'in kalkınma kavşağında yolu Çin aydınlatıyor

CRI Haber Merkezi, Sheng Yuhong

"Biz aynı gemideyiz." Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, bugün Papua Yeni Gine'de düzenlenen APEC CEO Zirvesi'ndeki konuşmasına bu cümleyle başladı.

Xi, 40 dakika süren konuşmasında dünyada son yüzyılda meydana gelen değişiklikleri analiz edip dışa açılma, kalkınma, kapsayıcılık, yenilikçilik ve kurallılık olmak üzere beş kavramı öne çıkarmak suretiyle Asya-Pasifik'teki ekonomilerin küresel kalkınma gidişatını nasıl kavrayacağına ve etkili bir küresel yönetişim düşüncesini nasıl bulacağına açıklık getiren "Çin planı"nı ortaya koydu.

Papua Yeni Gineli PNG Finans Grubu Başkanı Andy Kenamu, Xi Jinping'in APEC zirvesindeki konuşmasını şöyle değerlendirdi:

"Bugünkü en güzel konuşma. Xi'nin konuşmasından tüm ülkelerin işbirliği yaparak ortak kazanç sağlaması gerektiğini anladım."

Papua Yeni Gine'nin South Pacific Post muhabiri Robert Apala ise Xi'nin ileri sürdüğü dünyadaki tüm halkları refaha kavuşturma önerisinin kendisinde derin izlenim bıraktığını belirtti. Esasen, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in APEC CEO Zirvesi'ndeki konuşması birkaç defa alkışlarla kesildi.

İşbirliği kavşağında fırsatlar da sınamalar da var

Bugün Asya Pasifik bölgesindeki farklı ekonomilerin işbirliği bir kavşak noktasında bulunuyor. Bu kavşakta, yalnızca yeni bilimsel ve teknolojik devrimin getirdiği fırsatlar yer almıyor, küreselleşme karşıtı ve ticari korumacılıkta ısrar eden güçlerle de yüz yüze geliniyor. Bu noktayla ilgili olarak Xi Jinping konuşmasında şu ifadelere yer veriyor:

"İşbirliği veya çatışma? Dışa açılma veya kapıları kapatma? Karşılıklı yarar ile ortak kazanç veya sıfır toplamlı oyun zihniyeti? Bu soruların yanıtları, tüm ülkelerin çıkarlarını ve insanoğlunun geleceğini kapsıyor."

2013 yılında Bali adasında düzenlenen APEC toplantısında "Asya-Pasifik ortak kader topluluğunun inşası"na dair yol haritası çizildi, 2004'te APEC Beijing toplantısında "Asya-Pasifik rüyasının gerçekleştirilmesi" önerisi ortaya koyuldu. Bu adımlar ve son toplantıda altı çizilen "dışa açılma, kalkınma, kapsayıcılık, yenilikçilik ve kuralcılık" gibi kilit sözcüklerle Asya-Pasifik bölgesinin ilerlemesine yön verildi. Cumhurbaşkanı Xi, Asya-Pasifik işbirliğinin geleceğini her zaman doğru kavradı.

Xi Jinping, "Dışa kapanmak sadece dünyanın kalanını kaybettirir, en sonunda da kendini kaybetmek demektir", "Bilim, teknoloji ve inovasyonun getireceği kazançlar tecrit edilmemeli veya belli bir azınlığında kar aracına dönüşmemeli", "Soğuk Savaş, sıcak savaş veya ticaret savaşı fark etmez, hiçbirinin kazananı yoktur." gibi ifadelerle günümüz dünyasının kalkınmadaki dezavantajlarına işaret etti.

Xi, Asya-Pasifik'teki ekonomilere 2020 yılının sonrasındaki işbirliği fırsatlarını değerlendirerek halkın refahına öncelik verip, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi'ni kendi kalkınma stratejileriyle birleştirme çağrısı yaptı. Asya-Pasifik'te serbest ticaret bölgesinin inşasının ilerletilmesini isteyen Xi Jinping, aynı zamanda kurallar temelinde küresel yönetişimi güçlendirmenin istikrarlı kalkınmanın ön koşulu olduğunu vurguladı. Xi'nin tüm bu görüşleri, Çin'in Asya-Pasifik'in geleceği için sağladığı planı ortaya koyuyor.

Çin, Asya-Pasifik'in geleceği için önemli bir güç

Aslında Çin, 40 yıllık reform ve dışa açılma döneminde Asya-Pasifik'in kalkınmasını yalnızca bir kavram olarak ele almadı, bu emelini somut eyleme de döktü. 2016 yılına ait verilere göre Çin'in APEC üyeleri ile ticareti toplam ticaret hacminin yüzde 62'sine tekabül ediyor. APEC üyelerine yapılan doğrudan yatırımlar ise toplam dış yatırımların yüzde 72'sini kapsıyor. Bilhassa dijital ekonomi ve bağlanırlık açılarından Çin, Asya-Pasifik ile işbirliği geliştiren mühim bir güce dönüştü.

Xi'den Asya-Pasifik'teki iş dünyasına işbirliği çağrısı

Bunun yanı sıra Asya-Pasifik'teki iş dünyası da Çin'in reform ve dışa açılmasının tanığı, katkıcısı ve faydalanan tarafı konumunda. Xi Jinping, APEC toplantısındaki konuşmasında bölgedeki iş çevrelerine hitap ederek, "Kuşak ve Yol'un müşterek inşası dışa açılma ve işbirliği platformudur. Çin, piyasalarına erişimi genişletecek, fikri mülkiyeti korumayı güçlendirecek ve ithalatı artıracaktır." diye konuştu. Çin Cumhurbaşkanı, ayrıca Asya-Pasifik'teki iş dünyasını Kuşak ve Yol Uluslararası İşbirliği Forumu ile Çin Uluslararası İthalat Forumu'nun ikinci sezonuna davet etti. Bunlar, şüphesiz Asya-Pasifik'teki ülkelere ekonomik büyüme fırsatları getirecektir ve bu açıdan oldukça önemlidir.

Hâlihazırda ticari korumacılık ve tek taraflılık küresel ekonomiye gölge düşürmekte ve belirsizlikleri artırmaktadır. Ancak ekonomik küreselleşme eğilimi de ilerlemeye devam etmektedir. APEC PNG İş Danışma Konseyi Başkanı David Toua'ya göre, dünya bu koşullardayken Xi Jinping'in konuşmasında vurguladıkları tüm ekonomilerin ortak fikrini yansıtmaktadır. Asya-Pasifik'in gelişme kavşağında Güney Pasifik kıyılarından gelen ılık rüzgârlar, ticari korumacılık ve tek taraflılık akımlarını dağıtacak ve Asya-Pasifik ile işbirliği geleceğini aydınlatacaktır.