Haber Analiz:Çin-Malezya ilişkileri ne yönde seyredecek?

  2018-08-17 10:15:14  cri

Jia Duqiang,

Çin Sosyal Bilimler Akademisi Güneydoğu Asya Çalışmaları

Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed'in 5 günlük Çin gezisi bugün başlıyor. Necip Razak döneminde Çin şirketleriyle imzalanan çeşitli projelerin soruşturmaya tabi tutulduğu ve askıya alındığı bir dönemde gerçekleştirilen gezi büyük dikkat çekiyor.

Bu güncel tartışmalara rağmen, Malezya Çin'le ortaklığa hala büyük önem atfediyor. Mahathir'in gezisi sırasında Malezya ve Çin liderlerinin karşılıklı güveni artırmaları ve ekonomik ve ticari işbirliğine dair bir taslak saptamaları bekleniyor.

93 yaşındaki Malezya Başbakanı Mahathir'in ziyareti, Çin Başbakanı Li Keqiang'ın daveti üzerine gerçekleşiyor. İkilinin özellikle Kuşak ve Yol girişimi kapsamındaki projeleri müzakere etmeleri planlanıyor.

Mahathir Muhammed'in göreve başlamasının ardından, Çin-Malezya ilişkilerinin ne yönde seyredeceğine dair dünya medyasında çok yazılıp çizildi. Ancak Mahathir, göreve başladıktan sonra ASEAN dışına yaptığı ilk gezisini Çin'e gerçekleştiriyor. Bu ziyaret, Malezya'nın Çin'le ilişkileri tersine çevireceğine dair bazı yabancı medya spekülasyonlarının, sadece bir arzuyu yansıttığını gösteriyor.

Doğrudur, Mahathir, Çin tarafından inşa ve finanse edilen bazı projelerin Malezya için adil olmadığını söyledi. Ancak bu projelerle ilgili anlaşmaları iptal etmek, mukaveleden doğan hakları da ihlal etmek olacaktır ki, bu durumda halihazırda büyük harcamalar yapmış olan Çin şirketleri ciddi kayba uğrayacaktır. Malezya yine de bu yolu seçerse, iki ülke uygun bir çözüm yolu ve Kuala Lumpur'un ödemesi gereken tazminat üzerinde müzakere etmelidir.

Bütün bunlara rağmen, Çin ve Malezya e-ticaret, yüksek teknoloji, otomobil üretimi ve çevre koruma alanlarında işbirliğini genişletmeyi düşünebilir.

Çin, 9 yıldır Malezya'nın en büyük ticaret ortağı ve en büyük ikinci ihracat pazarı. Çin tarafının verilerine göre, ikili ticaret hacmi 2017 yılında 96 milyar dolara ulaştı. Bu hacim, Çin ile ASEAN arasındaki toplam ticaret hacminin yüzde 18,7'sine tekabül ediyor. Son yıllarda karşılıklı yatırım da arttı. Geçen yıl sonu itibariyle Malezya Çin'de 7,58 milyar dolarlık yatırım yaptı. Çin'in Malezya'daki yatırım tutarı 5,1 milyar dolar oldu.

Çin-Malezya ilişkileri sağlam bir temel üzerinde inşa edilmiştir. Tecrübeli bir devlet adamı olan Mahathir Muhammed, Çin-Malezya ilişkilerinin değerini takdir etmektedir.