Çin-ASEAN iş birliği büyük potansiyele sahip

Çin, 2005 yılından itibaren Doğu ASEAN Büyüme Alanı kalkınma ortağı olduktan sonra, iki taraf arasında tarım, enerji, balıkçılık alanlarındaki altyapı tesisleri inşası iş birliğinde olumlu gelişmeler göze çarpıyor.

Uzmanlar, Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı arasındaki iş birliğinin büyük bir potansiyele sahip olduğunu, aralarındaki temasın yoğunlaşmasıyla birlikte Çin ile ASEAN arasındaki iş birliğinin derinleşmesinin yanı sıra, "Kuşak ve Yol" çerçevesindeki iş birliğinin de genişlemesinin beklendiğini ifade ediyor

1994 yılında kurulan Doğu ASEAN Büyüme Alanı, Brunei'nin tüm bölgeleri ile Malezya, Endonezya ve Filipinler'in bazı bölgelerini kapsıyor.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi Asya Pasifik ve Dünya Stratejik Araştırma Enstitüsü Uzmanı Xu Liping, Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı arasındaki işbirliğinin, Çin-ASEAN işbirliğinin önemli bir parçasını oluşturduğuna dikkat çekti.

Bu işbirliğinin güçlenmesinin ilişkileri daha verimli yeni bir aşamaya taşıdığını kaydeden Xu, Çin ile ASEAN arasındaki işbirliği önerilerinin büyük bir kısmının ise Çin tarafından ortaya koyulduğunu belirtti.

Doğu ASEAN Büyüme Alanı kalkınma planının ise ASEAN tarafından hazırlandığını söyleyen Xu, Çin'in burada katılımcı bir rol oynadığını ve sorumlu büyük bir ülke olarak komşu ülkeler arasındaki karşılıklı siyasi güvenin pekiştirilmesine katkı sağladığını söyledi.

"Kuşak ve Yol" işbirliği genişletilebilecek

Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Araştırma Enstitüsü Uzmanı Chen Fengying; geniş topraklara, büyük nüfusa ve zengin turizm kaynaklarına sahip olan Doğu ASEAN Büyüme Alanı'nın gelişmesinin görece geride kaldığını, bu nedenle Çin ile işbirliğinin büyük öneme sahip olduğunu belirtti.

Chen, Doğu ASEAN Büyüme Alanı'nın Deniz İpek Yolu'nda bulunduğunu, dolayısıyla Çin ile "Kuşak ve Yol" güzergahındaki ülkeler arasındaki işbirliği alanının da genişletilebileceğini vurguladı.

Çin Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre; 2017'de Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı kapsamındaki dört ülke arasındaki ticaret hacmi, ASEAN ile yapılan toplam ticaret hacminin yüzde 41'ini oluşturarak, 211 milyar 600 milyon dolara ulaştı.

Çin'in Doğu ASEAN Büyüme Alanı'ndaki dört ülkeye yaptığı toplam yatırım, 2017 sonu itibariyle 16 milyar doları aştı.

Diğer bir istatistiğe göre, 2005-2016 yılları arasında Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı'ndaki dört ülke arasındaki ticaret hacmi yüzde 62 oranında büyüdü.

Xu Liping, önümüzdeki günlerde Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı arasındaki e-ticaret, tarım, KOBİ'ler ile deniz alanlarındaki somut işbirliğinin ilerletilmesinin yanı sıra, "21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu" ve Doğu ASEAN Büyüme Alanı'nın ilgili işbirliği programlarının birbiriyle kenetleneceğine işaret etti.

Chen Fengying, Çin ile Doğu ASEAN Büyüme Alanı arasındaki işbirliğinin Çin ile ASEAN iş birliği ve "Kuşak ve Yol" inşası çerçevelerinde ilerletilmesi gerektiğini vurguladı. Chen, iki taraf arasında kurumlar arası ve finans alanındaki iş birliğinin de güçlendirilmesi önerisinde bulundu.