Çin, nükleer güvenlikte dünyada öne çıkıyor

Çin'de ilk "Nükleer Güvenlik Yasası", 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren resmen yürürlüğe girdi. Yasa, nükleer enerjinin güvenilir şekilde kullanılmasını ve nükleer tesisler ile tüm materyallerin güvenilir olmasını sağlamayı amaçlıyor.

Nükleer Güvenlik Yasası'na göre, nükleer güvenlik için yüksek standartların koyulması ve güvenliğe yönelik sıkı denetim yapılması öngörülüyor.

Çin Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi'nden bir yetkili yaptığı açıklamada söz konusu yasanın yürürlüğe girmesinin; nükleer çalışmaların güvenilir ve sürdürülebilir olarak geliştirilmesi, ulusal güvenliğin ve vatandaşların haklarının korunması, "Kuşak ve Yol" inşasının hızlandırılması ile nükleer elektriğin uluslararası piyasaya girmesi açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekti.

Her şeyden önce güvenlik

Çin, nükleer enerji ve nükleer teknolojilerin kullanımı açısından büyük bir ülke konumunda. Nükleer elektrikli jenaratör kapasitesi açısından da dünyanın üçüncü büyük ülkesi. Dolayısıyla Çin, nükleer güvenliği sağlama görevini üstlenmek durumunda. Bu nedenle ülkenin ilk "Nükleer Güvenlik Yasası"nda da 'her şeyden önce güvenlik' ilkesi koyuldu.

Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi Nükleer Tesislerin Güvenliği Denetim Genel Müdürü Guo Chengzhan; yüksek standart, sağlam sistem, sıkı denetim ve ciddi cezalarla nükleer tesislere her aşamada kapsamlı denetim uygulanarak, risklerin kontrol altına alınması, çevre ve çalışma güvenliğinin korunması gerektiğini vurguladı.

"Nükleer Güvenlik Yasası" ile nükleer tesisler, kullanılan materyaller ve radyoaktif atıklar denetim altına alınıyor. Yasa, nükleer kazaları tamamen sonlandırmayı amaçlıyor. Nükleer tesislerin ve radyoaktif atıkların özellikleri ile tehlike boyutuna göre sınıflandırılmış bir denetim uygulanıyor.

Yasaya uymayana sıfır tolerans

Nükleer zararlar için tazminat ödemesi de "Nükleer Güvenlik Yasası"nın göze çarpan bir maddesi. Yasada, nükleer tesisleri yöneten birimin tek başına sorumlu olduğu, hatası olmamasına rağmen bir nükleer kazanın meydana gelmesi durumunda da sorumluluğu üstlenerek tazminat ödeyeceği öngörüldü.

Guo Chengzhan; 94 maddelik yasanın 17 maddesinin hukuki sorumlulukla ilgili olduğunu, en yüksek para cezasının 5 milyon yuana ulaştığını ve yasaya aykırı herhangi bir eyleme sıfır tolerans tanınacağını kaydetti.

"Nükleer Güvenlik Yasası"nda vatandaşların bilgi edinme hakkının korunması gerektiğine vurgu yapıldı. Yasada Devlet Konseyi'ne bağlı ilgili kuruluşlara, yerel hükümetlere ve nükleer tesisleri yöneten birimlere açıklama yapma yükümlülüğü getirildi. Ayrıca bu kuruluşların önemli bir karar almadan önce vatandaşların görüşünü alması, sorulara cevap vermesi ve vatandaşların çıkarlarını koruması istendi.

Öte yandan Uluslararası Atom Enerji Ajansı tarafından üye ülkelerde yapılan nükleer güvenlik değerlendirmesine göre, Çin'de nükleer enerjiyi geliştirdiği 30 yılı aşkın sürede, ikinci derece ve üzeri nükleer kaza ya da benzer bir zarar meydana gelmedi. Çin, nükleer güvenlik açısından dünyada öne çıkıyor.